Şaşırtan coğrafya: Bozkır

Doğaya yönelik seyahat ve seyahatlerimizde çoğunlukla ormanlarla bezeli dağları tercih ediyoruz. Değişiktir, tabiat denince de çoklukla yeşil alanları anımsıyoruz. Dünyada ekvator nesli, ülkemizde bilhassa Doğu Karadeniz bu manada öne çıkan bölgeler. Bunun dışında kalan yerler de elbette tabiat ve bu ‘yeşil’ önyargısı nedeniyle biraz ihmal ediliyor. Orman bir ekosistemse çöl de ekosistem ya da bozkır da! Üstelik bütün bu alanlar ormanlarla kıyasladığımızda bazen daha fazla kültürel ve biyolojik çeşitliliğe mesken sahipliği yapıyor. Tüm bu az tanınan ekosistemler son yıllarda gelişen kültür, tecrübe ve tabiat üzere turizm kolları için biçilmiş kaftan. Size bu yazıda önereceğimiz rota da tam bu özellikleriyle ilgi çekiyor: Konya’nın Bozkır ilçesi. Orta Anadolu’dan Moğolistan’a kadar uzanan koskoca bir doğal yapının ismi olan bozkır ekosisteminin adaşı. Kim kime ismini vermiş tartışmasını tarihçilere bırakıp Orta Anadolu’nun Bozkır’ını ve hoşluklarını keşfe çıkalım.

BİR YANI MAKİ VE AKDENİZ

Bozkır, Konya’nın Toroslar’a sırtını yaslamış hoş bir ilçesi. İsmi Bozkır ancak kendisi bir istikametiyle maki ve Akdeniz. Durun, daha çok şaşıracaksınız… Bozkır, bilhassa de eski ilçe yerleşiminin olduğu bölge, görülmeye bedel. Çünkü Çarşamba Çayı’nın oluşturduğu hoş bir kanyonun çabucak girişindeki eski yerleşim yeri, klâsik konutları ve sokaklarıyla bilhassa fotoğrafçılar için son derece ilgi cazip. Kanyonun içine hakikat uzanan yolu da takip etmenizde yarar var. Çünkü hoş görünümler sizi bekliyor. Çok sayıda tescilli tarihi eser ve yapı var; İsaura (Zengibar) Kalesi, Bozkır Konağı ve Akkise (Büyük Cami) bunlardan sırf birkaçı. Görülecekler listenize Çarşamba Çayı’nın doğduğu yer olan Aygır Pınarı’nı da koyun. Çayın binlerce yılda oluşturduğu Mavi Boğaz ise bostanları, vadi boyunca görüntüleri ve küçükakbaba üzere kuşağı tehlike altında olan canlılarıyla görülmeye kıymet.

Bozkır ilçesinin tabiatı ayrıyeten kara leylek, küçük kerkenez ve yılan kartalı üzere öteki yırtıcı kuş tiplerine de konut sahipliği yapıyor. Bölgenin en özel yanıysa hem bozkır hem de Akdeniz ekosistemine has bitki ve hayvan tiplerini görme bahtını vermesi.

 

YAYLA HAVASINDA KAMP

Rakımı 1.000 metrenin üzerinde, bu nedenle bilhassa ilkbahar ya da sonbaharda yaylaları görülmeli. Onlarca farklı cinste orkide ve çiğdem üzere soğanlı bitki sizi karşılayacak. Bölgede ilgi alımlı iki de göl var: Tabansız ve Sarıot. Biraz yayla havası almak ve çok sayıda kuş cinsini görmek isteyenlere Tabansız Göl ve etrafında kamp yapmalarını öneririm.

Bozkır’ın köyleriyse ayrıyeten bir makale konusu ancak burada bilhassa ikisini sizlerle paylaşmak istiyorum. Birincisi Mavi Boğaz’daki Pınarcık Köyü, klasik mimarisi ve kültürel dokusuyla öne çıkıyor. Başkasıysa Çağlayan Köyü. Halihazırda yürüyüş kümeleri ve fotoğraf toplulukları tarafından bilinen bu köy hem mimarisi hem de tarihi binyıllara uzanan demir işçiliğiyle kıymet taşıyor. Demircilik günümüzde büyük oranda bıçak üretimiyle devam ediyor. Demircilik yalnızca bu köy ya da Bozkır ilçesi için değil, Konya’nın bir öteki ilçesi Taşkent için de değerli bir kıymet.

GELENEKSEL TAHİN ÜRETİMİ SÜRÜYOR

Gastronomi tutkunları ve gezginleri için son derece özel kıssalar barındırıyor Bozkır. Susam sıklıkla Ege Bölgesi’nde yetişmesine karşın tahin denince akla Bozkır geliyor. Merkezde gezerken klasik kavurma teknikleriyle üretim yapan tesisleri ziyaret edebilirsiniz. Su değirmeniyle öğütme formülü günümüzde artık pek kullanılmasa da geçen yüzyıl başından kalma değirmenleri fotoğraflama talihiniz var. İlçe merkezinde çok sayıda tahin dükkânı var. Buralarda tahine dair her şeyi bulabilirsiniz. Helvasını denedim; çok farklı bir lezzet. Denemeden geçmeyin.