Merkez Bankası’nı kapatma ve dolarizasyon kelamı veren çok sağcı Javier Milei Cumhurbaşkanı seçildi

İktidardaki Peronist Parti’nin adayı olan Massa, birinci sonuçların belirli olmasının akabinde La Libertad Avanza (Özgürlük Gelişimi) Partisi’nin adayı Milei’yi arayarak tebrik etti.

Seçim zaferi sonrası başşehir Buenos Aires’te destekçilerine hitap eden Milei, “Bugün Arjantin’in yine inşası başlıyor. Bugün Arjantin’in gerilemesinin sonu. Çöküş modelinin sonu geldi. Geri dönüş yok” dedi ve ekledi:

“Arjantin, dünyadaki asla kaybetmemesi gereken yerine geri dönecek. Daha güzel bir dünyanın inşasına yardımcı olmak için özgür dünyanın tüm uluslarıyla omuz omuza çalışacağız.”

Yıllık enflasyonun yüzde 140’ı aştığı Arjantin’de, her beş bireyden ikisi yoksulluk hududunun altında yaşıyor. Javier Milei ise seçim kampanyasında, Arjantin’in ekonomik sıkıntılarını radikal tahlillerle aşmayı vadetmişti.

Milei’nin vaatleri ortasında Arjantin Merkez Bankası’nı kapatmak ve para ünitesi olarak Arjantin Pesosu yerine ABD Doları kullanmak da var.

Arjantin Merkez Bankası’nı “dünyanın en büyük çöplüğü” olarak nitelendiren Milei, 3 ay evvel Bloomberg’e yaptığı açıklamada, “Merkez Bankaları dört kategoriye ayrılır. Biri Fed (Amerikan Merkez Bankası) üzere makus olanlar, oburu Latin Amerika’dakiler üzere çok makus olanlar, fecî makus olanlar ve Arjantin Merkez Bankası” demişti.

Arjantin’in borçlarını ödemesini ve ülke iktisadının temerrüde düşmesini engellemeyi hedeflediğini vurgulayan Milei, Cumhurbaşkanı seçilmesi halinde ziyan eden kamu şirketlerini özelleştireceğini söylemişti.

2021’den beri kongre üyesi olan Milei; sıhhat sistemini özelleştirmek, vergileri ve kamu harcamalarını büyük oranda azaltmak; sıhhat, eğitim ve etraf bakanlıklarını kaldırmak, kürtaj haklarını sınırlamak, silah denetimi ve organ nakli maddelerini gevşetmek istiyor. Devlet okullarında toplumsal cinsiyet ve kimlik mevzularında eğitim verilmesine karşı çıkan Milei, iklim değişikliğini de inkar ediyor.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Milei’yi seçim zaferi, Arjantin halkını da hür ve adil seçimler için kutladı. Sullivan, X hesabından (eski ismiyle Twitter) yaptığı açıklamada, “ABD olareak Arjantin’le insan haklarına, demokratik kıymetlere ve şeffaflığa ortak bağlılığımıza dayanan güçlü ikili bağımızı geliştirmeyi sabırsızlıkla bekliyoruz” dedi.

Milei, eski ABD Lideri Donald Trump ve eski Brezilya Cumhurbaşkanı Jair Bolsonaro’ya benzetilmişti. Trump, eski televizyon yorumcusu Milei’yi kutladı, kendi seçim sloganına atıfla onun “Arjantin’i yine büyük bir ülke yapacağını” söyledi.

Arjantin’de Cumhurbaşkanlığı seçiminin birinci tipi 22 Ekim’de yapılmıştı. Birinci cinste oyların yüzde 36,7’sini alan Sergio Massa ile yüzde 30’unu alan Javier Milei ikinci cinste müsabakaya hak kazanmıştı.

LATİN AMERİKA’DAN TEPKİLER

Brezilya Cumhurbaşkanı Luiz Inácio Lula da Silva, seçim zaferi sonrası Milei’yi tebrik etti. Lula da Silva, X hesabından yaptığı açıklamada, “Yeni hükümete bol talihler ve muvaffakiyetler diliyorum. Arjantin olağanüstü bir ülke, hürmetimizi hak ediyor. Brezilya, Arjantinli kardeşlerimizle birlikte çalışmaya her vakit hazır olacaktır” dedi.

Milei ise seçim kampanyası sırasında siyasetlerini eleştirdiği Lula için, “öfkeli bir komünist” demişti.

Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro ise Arjantin’deki seçimin sonucunun “Latin Amerika için üzücü” olduğunu söyledi. Petro, X hesabından yaptığı açıklamada, “Neoliberalizmin artık toplumun sıkıntılarının tahliline dair bir önerisi yok. Neoliberalizm, insanlığın şimdiki sıkıntılarına yanıt veremiyor” dedi.

Şili Cumhurbaşkanı Gabriel Boric ise Milei’yi zaferinden, Massa’yı hezimetini kabul etmesinden ötürü “saygıyla selamladığını” söyledi. Boric, X hesabından yaptığı açıklamada, şu sözleri kullandı:

“Arjantin halkına en düzgününü diliyorum. Her vakit hürmetimizi ve takviyemizi göreceklerini biliyorum.”