Sosisli tezgâhından savaş lordluğuna

Yevgeniy Prigojin, St. Petersburg’un kenar mahallelerinden birinde 1961’de doğdu. Stalin’in izleri hâlâ canlıydı. ‘Soğuk Savaş’ devam ediyordu. Büyüdüğü semt arbedeleriyle meşhurdu. Prigojin de suça meyilliydi. Hakikaten soygun ve hücum cürümlerinden 1981’de 12 yıl mahpus cezası aldı. 20 yaşında, Sovyetlerin en azılı suçlularının bulunduğu bir cezaevine girdi. 9 yılı orada geçti.

SEMT KOMŞUSU

Tahliye olduğunda Sovyet sistemi artık çatırdamaya başlamış, rejim karşısı Yeltsin idarede kelam sahibi olmuştu. Hür piyasa kendini göstermeye başlarken o da sokak tezgâhında sosisli sandviç satıyordu. Vakitle bu tezgahlarını “zincir” haline getirdi. O tarihlerde St. Petersburg’da belediye lider yardımcısı olan Rusya başkanı Vladimir Putin ile bu periyotta tanıştı. Doğup büyüdükleri semt birbirine yakın olan Putin ve Prigojin anlaşmakta zorlanmadı.

PUTİN’İN OLİGARKI

Putin yükseldikçe onun da işleri büyüdü ve çeşitlendi. Putin, Rusya’nın başına geçince Prigojin de doruğa çıktı. Yemek işini güzelce büyütmüş, devletle yaptığı muahedeler sayesinde bir monopol halini almıştı. “Catering” denilince akla o geliyordu. “Putin’in Şefi” olarak biliniyordu. Kremlin’e gelen yabancı devlet liderlerinin yemek servisinde bile o vardı. Putin ona çok güveniyordu. Prigojin bu itimadı çok âlâ kullandı. Kurduğu trol ordusu ile ABD’deki 2016 başkanlık seçimlerine müdahale etmekle de suçlanıyordu. Kremlin’in ısrarla reddettiği suçlamaları o kabul etmişti. “Wagner” de tekrar bu itimadın yapıtıydı. Paralı askerlerden oluşan küme birinci defa Kırım tansiyonunda göründü. Sonra Suriye’ye akabinde da Libya ve Afrika’da görünmeye başladılar. Ukrayna savaşıyla da şöhretin doruğuna ulaştılar.

ASIL KIYICI: UTKİN

Her ne kadar Putin’e yakınlığından ötürü Prigojin ön planda olsa da işin merkezinde emekli Yarbay Dimitri Utkin vardı. Utkin, Rus askeri istihbaratı GRU’nun en acımasız subaylarından biri olarak nam salmıştı. Kimi İngiliz ve Litvanya kaynaklarına nazaran tam bir Nazi hayranıydı. Kümeye Wagner ismini de o vermişti. Wagner de Hitler’in hayran olduğu ünlü opera bestekarının ismiydi. Utkin de Prigojin ile ölenler ortasında.

ŞÖHRETİ AFETİ OLDU

Ukrayna savaşında Rus ordusuyla anlaşamayan Prigojin, Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanı’na yönelik hakaret ve tehditler yöneltti. Bu iki ismin istifasını isteyen Prigojin haziran ayında silahlı birlikleriyle harekete geçti. Direkt Putin’i maksat alıyor görünmese de bu bir darbe teşebbüsüydü. Gerçekten Putin de bu olaydan sonraki bir röportajında “Her şeyi affederim lakin ihaneti affetmem” diyen Putin’in bu kelamları uçaktan düştükten sonra tekrar sirkülasyona girdi…