Hakem topluluğuna 8 Mart’ta yapılan unutulmayacak

1- Sabri Çelik başkanlığındaki Merkez Hakem Şurası ile Lale Orta başkanlığındaki 1 Merkez Hakem Şurası ortasındaki farklar neler?

FIRAT AYDINUS: ÖZKALFA VE ABAY’IN AĞABEY-KARDEŞ DİYALOĞU KURMASI SAĞLANMALI

Yeni MHK’nın birinci seminerinde samimi yaklaşımı, içten kurulan diyalog hakemler açısından en dikkat cazip noktalar. Bu çok kolay görülebilir ancak inanın hakemlerin MHK’ya bakışı açısından çok değerli. Birinci hafta maçlarındaki muvaffakiyet bunun yansımasıydı… 2. haftadaki performans düşüklüğü basamağında ise toparlanma sürecinde hem MHK’nın hem de hakemlerin bahtı olan Tolga Özkalfa ve Süleyman Abay üzere kuşak olarak hakemlere yakın isimlerin varlığı büyük etken. MHK Başkanı’na tavsiyem Özkalfa ile Abay’ın hakemlerle irtibatlarını, ağabey-kardeş diyaloğunu oluşturacak ortamları sağlaması. “Her şeyi ben bilirim, benim istediğim üzere olacak” niyetinden vazgeçilmeli.

MURAT FEVZİ TANIRLI: SABRİ ÇELİK BAŞKANLIĞINDAKİ MHK ‘KOBAY’ STATÜSÜNDE KALDI

Son 23 yılda 18. Merkez Hakem Heyeti misyonda Türkiye’de Merkez Hakem Kurulu’nun ömrü yaklaşık 1 sene. İsimler üzerinden değil, sistem üzerinden sağlıklı yapılanmayı, Avrupa ülkelerindeki uzun soluklu ve profesyonel yapıyı arzuluyoruz. Sorunun karşılığı MHK’larda değil, TFF’nin yaklaşım farkında gizli. Sabri Çelik başkanlığındaki heyet, “kobay” statüsünde kaldı. TFF’nin dünyada gibisi olmayan uygulamaları denediği süreç yaşandı. Lale Orta MHK’sında ise TFF’nin sakıncaları artan fantezilerinden vazgeçtiği yeni periyot başladı. VAR takım kısıtlaması kalktı, hakemlerin en azından bir yardımcısını grup ahengi olarak seçmesine fırsat tanındı, üst üste deneyimli isimlerin atanmasından anlıyoruz ki yapay zekaya müdahale edildi.

2- 8 Mart hakem operasyonunun birinci yılı geride kaldı. O devir camiayı karıştıran ve hakemliği ateşe atanlar için bugün neler söylersiniz?

FIRAT AYDINUS: KARARDA ROLÜ OLANLARIN ŞU AN FUTBOL TOPLULUĞUNDA ESAMİSİ OKUNMUYOR

“1 saniye bile beklemeye tahammülümüz yoktu” denip alınan kararda rolü olan kulüp, TFF ve MHK mensuplarının şu an futbol topluluğunda esamisi okunmuyor. Fakat devrin MHK’sı hiç unutulmayacak. Karara sert reaksiyon veren Lale Orta 8 Mart’a imza atan MHK üyelerini net bir tutumla kınamıştı. O günün kara lekesinde izi bulunanlardan kimileri hala başkanlık yaptığınız toplulukta misyon alıyor sayın Orta. MHK’nın 8 Mart‘ta semineri yapması ironi de olsa kimilerine gereken iletisi vermiştir. En büyük mağdurlardan Cüneyt Çakır’ın dışarıda kalmış yahut toplulukta vazifeli kimi isimleri unutacağını sanmıyorum.

MURAT FEVZİ TANIRLI: ‘BAZI HAKEMLER KENDİNİ ŞURANIN ÜSTÜNDE GÖRÜYOR’ DENDİ, İÇİ DOLMADI

O periyoda dair akıllarda neler kaldı? Somut münasebetlerin açıklanamaması ve altı doldurulamayan ‘bazı hakemler kendini heyetin üstünde görüyor’ cümlesi… Devrin MHK Lideri Ferhat Gündoğdu’nun gözümüzün içine bakarak ‘karardan TFF lideri dahil hiçbir yöneticinin, Elleray’in, hatta birtakım MHK üyelerinin haberi bile olmadığı’ güldürüsü… “Her şeyi açıklayacağım” diye TV’ye çıkan MHK Lideri ve lider vekilinin hiçbir şey söylemeden yayınları tamamlaması. Hakemleri, Türk futbolunun 1 numaralı sorunu göstermeye çalışan zihniyetlere vurulmuş hukuk darbesinin unutulmayacak günüdür 8 Mart.

3- Bizde de, Avrupa’nın büyük liglerinde de inanılmaz VAR kusurları yaşanıyor. Sorun hala VAR’a adaptasyon mu yoksa hakemlerin standartsızlığı mı?

FIRAT AYDINUS: KALİTE VE DENEYİM İSMİNE TAŞLARIN YERİNE OTURMASI İÇİN VAKİT GEREK

Hakemlerin misyon aldıkları takımda asgarî 5-10 yıl aralığında düzgünce pişmesi gerekir ki hakemlik yetisine tecrübe faktörünü katabilsin, gelişebilsin. VAR hakemliğinde takımdaki hakemlerin deneyiminin aşikâr düzeye gelebilmesi için vakit çok değerli. Futbola entegresi on yılı doldurmamış VAR’da yapılandırma ve hakem-VAR bağlantıları tam oturmadı. Vazife ve protokol yaklaşımları her dönem değişkenlik gösteriyor. Milletlerarası pencereden baktığımızda bizdeki en kıymetli farklılıklar VAR odasında ‘uzatma müddetlerinin tutulması’ ve Üstün Lig’de toplu itirazların raporlanması. Bu da gösteriyor ki kalite ve deneyim ismine taşların yerli yerine oturması için vakte muhtaçlık var

MURAT FEVZİ TANIRLI: ADAPTASYON SORUNU DEMEK MİSYONU LAYIKIYLA YAPANLARA HAKSIZLIK

VAR dünyamıza girdiğinden bu yana temel hususumuz “IFAB protokolünün ne kadar uzağında yahut yakınındayız?” Halbuki bu soru da üniversal. Zira İngiliz, Fransız, Alman, İtalyan ve İspanyol da birebir kederden mustarip. Lakin, çıta nerede tartışması dışında absürt yanlışlar da her ligde var. İngilizler, 3 hafta evvel ‘VAR tarihinin en skandal haftası’ tarifini yaptı. Yanlış oyuncudan ofsayt çizildi, Brentford’un golünde net ofsayta bakılmadan maç başladı, kaleci üzere plonjon yapılan durumda penaltı çalınmadı, VAR müdahaleyi unuttu üzere sayısız örnek var. Bu imajları adaptasyonla olarak açıklamak, layıkıyla vazife yapan VAR’lara haksızlık. Hakem kalitesi ve ihtimam.

4- Hakemlere toplu itirazda ortaya çıkan berbatlığı gidermek ismine Avrupa’daki üzere sistem getirdik. AVAR rapor edecek ve kulüpler ceza alacaktı. Uygulanmaya başladığı birinci 2 maçta AVAR raporlarını kabul etmeyip ceza kesmeyen bir PFDK var.

FIRAT AYDINUS: HAKEM RAPORUNDA YAZILAN DEĞERLİYSE İTİRAZDA AVAR KAYDI NEDEN ALIYOR?

Allah aşkına bari hakeminizi ateşe atmayın. Halil Umut Meler’in Diouf’a verdiği sarı kartta ve penaltıda toplu itiraz imgeleri aşikar. AVAR, 4. hakeme raporu gönderiyor ve olayları belirtiyor ki PFDK’ya sevki oluyor. Lakin sonuç latife üzere. Hakem seminerinde PFDK’dan bir yetkili bu talimat hakkında bilgilendirmiş. Ceza çıkmaması için ‘argüman eksikliği’ demiş. Rapor yazarken ‘uyarmama karşın devam ettiler, ‘protesto gayeli biçimde hareketleri maçın akışına mani oldu’ üzere eklemeler zarurî diye belirtmiş. Şayet hakem raporunda yazılan değerliyse o vakit itirazda AVAR kaydı neden alıyor?

MURAT FEVZİ TANIRLI: BİZ OYNANAN KURALLARI DEĞİL DAİMA HAKEMİ DÜZELTMEYE ÇALIŞIYORUZ

Sezon başından bu yana periyodik olarak nahoş ve berbat tezahürat, taraftar olayları, stat düzensizlik cezaları başta olmak üzere maçlarımızı seyredilebilir hale getirebilmek için neler yapılabilir konusunda sıralamayı paylaşıyorum. Futbol kalitesini artırmak için evvel oynanan kaideler güzelleştirilmeli. Biz ise daima hakemi düzeltmeye çalışıyoruz. AVAR’a rapor yazdırılmasını gerçek bulmuyor olsam da maçlarımızdaki berbatlıklar bir nebze azalacak diye umutlanmıştım. Yanılmışım. Hala şu hoş toplu itiraz cezasında bile ‘yok ısrarla devam ederse, maçın akışını engellerse üzere yumuşatma peşindeyiz.