Yer: Japonya… Volkanik hareketler sonrasında yeni bir ada doğdu

Pasifik’in batısında Japonya’ya bağlı Ogasawa ada zincirine eklenen 100 metre çapındaki yeni adanın oluşumu aslında geçen ay volkanik patlamalarla başladı.

Ada üzerinde keşif uçuşu yapan Japonya Meteoroloji Enstitüsü’ne ilişkin helikopterin çektiği imajlarda ağır duman ve bir-iki dakikada bir gerçekleşen patlamalar eşliğinde 50 metre üste çıkan lavlar gözlemleniyor.

Tokyo Üniversitesi zelzele araştırma enstitüsünden Fukaşi Maeno ada üzerinde yaptığı gözlemlerde patlamayla havaya fırlayan kayalar ve denizde yüzen kahverengi ponza taşları gördüğünü söylüyor.

Maeno, bölgede geçen yıl Temmuz ayından beri volkanik aktivitenin yaşandığını belirtiyor. Yeni adanın altındaki yanardağın patlamaya devam etmesi durumunda adanın boyutlarının genişleyebileceği düşünülüyor.

YANARDAĞ PATLAMASIYLA ADA NASIL OLUŞUR?

Aslında dünyada her yıl yer altından gelen lavların yüzde 75’ini okyanus altındaki yarıklardan gelenler oluşturuyor.

Bu volkanik patlamalar tektonik hareketlerin ağır olduğu okyanuslarda kıta levhalarının olduğu bölgelerde gelişiyor.

Çoğu patlamalar okyanusun derinliklerindeki yarıklardan mağmanın taşması nedeniyle oluşmasına rağmen sığ sularda oluştuğunda küçük adacıklar oluşturabiliyor.

Lavın su ile temasının olduğu bu tıp patlamalara “freatomagmatik patlama” ismi veriliyor. Yakın vakte kadar Japonya’yı oluşturan takımadaların dört ana ada ve 6 bin civarında da birçok üzerinde ömür olmayan adadan oluştuğu düşünülüyordu. Fakat jeologlar bu yıl bu sayının iki katı olabileceğini açıkladı.

Japonya Jeouzaysal Enformasyon İdaresi’nin dijital haritalama teknolojisi kullanarak yaptığı araştırmalar sonucu 14 bin 125 adet ada olabileceği ortaya çıktı. 2013’te bir diğer deniz altı yanardağının birebir biçimde patlamasıyla bir ada oluşmuş, formundan ötürü ada çizgi sinema karakteri Snoopy’e benzetilmişti.

Japonya’da uzmanlar vakit zaman adaların yok olduğuna da şahit oluyorlar. Kuzeyde Hokkaido adasının 500 metre uzağındaki Esanbe Hanakita Kojima adasının 2018 yılında sessiz sedasız yok olduğu ortaya çıkmıştı.

Yeni oluşan ada, Japonya’nın 111 etkin yanardağından biri olan ve eski ismi Iwo Jima yeni ismi Iwoto olan bir adanın yakınında oluştu.

Iwoto’nun İkinci Dünya Savaşı’nın Japonya için gidişatını değiştiren epey kanlı bir geçmişi var. 1945 yılının Şubat-Mart aylarında adaya çıkan ABD birliklerine karşı adada volkanik kayalara hendek kazıp gizlenen Japon birlikleri 36 gün vefatına savaşmış, 7 bin Amerikan ve 18 bine yakın Japon askeri hayatını kaybetmişti.

Iwoto’da Amerikan askerinin Amerikan bayrağını diktiği fotoğraf ölümsüzleşmiş ve adada yaşananlar 2006 yılında Clint Eastwood tarafından “Iwo Jima’dan Mektuplar” ismiyle filmleştirilmişti.

Adayı ele geçirip Pasifik’te egemenlik sağlayan Amerikan ordusu, sonrasında Okinawa’yı da ele geçirmiş ve Japonya’nın mağlubiyetine varan yol açılmıştı.