Uzmanlar karbon salımının azaltılmasının ekonomik katkılarına vurgu yaptı: Türkiye iktisadı iklim gayesiyle güçlensin

DAHA yaşanabilir bir dünya için ülkelerin sera gazı salımlarını günden güne azaltması hayli kritik. Bu çerçevede global olarak ısınmanın 1.5 derecede kalması için gösterilen gayret konusunda ülkeler kendi gayelerini belirliyor. Dün İstanbul’da iklim değişikliği alanında çalışan sivil toplum ve niyet kuruluşları bir ortaya geldi. Kuruluşlar, 30 Kasım’da Dubai’de başlayacak COP28 İklim Tepesi öncesi hükümete davette bulundu.

YÜZDE 35 RAHATLATIR

Çağrıda Türkiye’nin, 2053’te net sıfır maksadına ulaşabilmesi için, 2020 yılına kıyasla 2030’a kadar en az yüzde 35 mutlak emisyon azaltımı hedeflemesi gerektiğine dikkat çekildi. Yayınlanan bildiriye nazaran Türkiye, geçen yıl Mısır’daki dorukta emisyon gayelerini 500 milyon ton güzelleştirmiş görünüyor. Fakat bu hala 2020 düzeyine nazaran yüzde 32’lik emisyon artışı demek. Halbuki Türkiye’nin beyan ettiği bu oran iklim uzmanları tarafından epeyce yetersiz bulunuyor. Uzmanlara nazaran bu alanda önemli siyasetlerle adımlar atılırsa ekonomik kazanımlar epey güçlü olacak ve ekonomiyi rahatlatan etkenler ortaya çıkacak. Atılacak adımların mümkün tesirleri ise şöyle sıralandı:

Güneş ve rüzgârdan daha fazla elektrik üretilmesi halinde, tüketici enflasyonu 7 puan düşürülebilir. Türkiye 2022’de planlanan güneş ve rüzgâr gücü projelerini hayata geçirseydi elektrik üretim maliyeti yüzde 11.8 ucuzlayacaktı.

Türkiye Paris Anlaşması’nı onayladığı Ekim 2021’den bugüne kadar kömür, gaz ve petrolden oluşan fosil yakıt ithalatı için 175 milyar harcadı. Meğer EMBER’in çalışmasına nazaran, Türkiye’nin güneşi ve rüzgârı ile üretilen elektrik, 1 yıl içinde 7 milyar dolar, yani neredeyse 1 aylık güç ithalatını önledi.  2030’a kadar kömürden çıkmasıyla ise elektrik üretimindeki yüzde 60’lık yerlilik oranını yüzde 70’e kadar yükseltmesi mümkün.

’İklim Gayesi ve Yeşil Dönüşümün Ekonomik Faydaları’ paneline ODTÜ İktisat Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ebru Voyvoda, İstanbul Siyasetler Merkezi (İPM) İklim Değişikliği Çalışmaları Koordinatörü Ümit Şahin, SEFiA Yöneticisi Bengisu Özenç ile Sıhhat ve Etraf Birliği HEAL Türkiye Sıhhat ve Güç Siyasetleri Kıdemli Danışmanı Funda Gacal katıldı.

UYGUN FİNANSMANA ERİŞİM

Türkiye savlı iklim aksiyonlarını taahhüt ederek adil geçiş fonları üzere düşük karbonlu iktisada dönüşüm için finansmana erişim fırsatı bulabilir.

TÜBİTAK projesi raporuna nazaran, yeşil büyüme modeli hiçbir şey yapılmayan senaryoya kıyasla ulusal geliri yüzde 7 artırabilir. Bu modelde istihdam ve gelir, düşük gelirli bölgelerde daha fazla artıyor.

HEAL’in raporuna nazaran Türkiye’de 55 yıldır çalışan kömürlü termik santralların en az 200 bin kişinin erken vefatına ve en az 320 milyar Euro’luk sıhhat maliyetine sebep olduğu varsayım ediliyor.

Kullandığı fosil yakıtların yüzde 78’ini ithal eden Türkiye, diğer ülkelere bağımlı ve güç krizlerine karşı savunmasız hale geliyor.