Sadık Ahmet kimdir, nasıl öldü? Tabip Sadık Ahmet’in hayatı sinema oluyor

Sadık Ahmet, 7 Ocak 1947’de Gümülcine’ye bağlı Küçük Sirkeli (Agra) köyünde dünyaya geldi ve kendisine Değirmenci lakabıyla tanınan dedesinin ismi verildi. Dedesi Değirmenci Sadık Efendi, Küçük Sirkeli köyünün ileri gelenlerindendir. Sadık Ahmet’in babası, Değirmenci Sadık Efendi’nin Ahmet isimli oğludur. Sadık Ahmet’in baba tarafı aslen Gümülcine’nin Değirmendere (Darmeni) köyündendir.

Sadık Ahmet’in annesi Fehime Hanım’ın ailesinin kökleri Gümülcine’nin Mehrikoz (Kehros) nahiyesine bağlı Ürpek köyüne (Kaypak Mahalleye) dayanır. Anne tarafından büyük dedesi Şişman Molla, 1900’lü yılların başında Büyük Sirkeli (Filira) köyüne yerleşir. Fehime Hanım, Küçük Sirkeli’ye gelin gitmiştir. Sadık Ahmet ailenin en büyük ve tek erkek çocuğu olup, Hatice (1949) ve Fatma (1954) isimli iki kız kardeşi vardır.

Sadık Ahmet, Yunanistan’da İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra vuku bulan, 185.000 kişinin hayatını kaybettiği iç savaş (1946-1949) devrinde dünyaya geldi. Bu dönemde Batı Trakya köyleri zaman vakit çetecilerin ataklarına uğramış, bu saldırılardan Büyük Sirkeli ve Küçük Sirkeli köyleri de nasiplerini almıştı. Çeteciler tarafından dağa kaçırılanlar, hatta öldürülenler olmuştu. Çeteciler tarafından öldürülenlerden biri Küçük Sirkeli köyünden Sadık Ahmet’in yakınıdır. Bu sebeple Türk köylüleri kentlerdeki yakınlarının ve dostlarının yanına sığınmışlardı. Sadık Ahmet’in ailesi de bir dönem Gümülcine’de bir aile dostlarının konutunda kalmıştı. Sadık Ahmet’in babası geçimini çiftçilikle ve köydeki iş yerinde at otomobillerine tekerlek yaparak sağlardı.

Sadık Ahmet’in de çocukluğu köyde geçti, bir köy çocuğu olarak ailesine her işinde yardımcı oldu. Sadık Ahmet 1954-1960 devrindeki Küçük Sirkeli köyündeki ilkokul eğitiminin akabinde, 1960 yılında Batı Trakya Türklerinin tek orta öğretim kurumu olan Celal Bayar Ortaokul ve Lisesi’nde eğitim almaya başladı. Kelam konusu ortaöğretim kurumu 2 Aralık 1952 tarihinde açılmış olup, Türk-Yunan dostluğunun bir ispatı olarak okula açılışında da bulunmuş olan Türkiye Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın ismi verilmişti. Okul birinci mezunlarını 2 kız ve 25 erkek olarak 1959 yılında verdi. Bu gençler, yarım asırlık bir ortadan sonra liseden mezun olabilen birinci Batı Trakyalı Türk gençleridir. Çünkü Batı Trakya’daki rüştiyeler ve bir mülkî idadî, 1923 öncesinde kapatıldı.

Buna karşın kelam konusu okul Batı Trakya Türkleri arasında günümüze kadar “Celal Bayar Okulu” olarak anılmaya devam ediyor. Bu ortaöğretim kurumunda, Batı Trakya Türklerine ilişkin tüm eğitim kurumlarında da olduğu gibi sosyal dersler Yunanca, fen ve matematik dersleri Türkçe olarak yapılıyor. Bunun yanında öğrencilerin Türk Lisanı ve Edebiyatı ile Eski ve Yeni Yunan Lisanı ve Edebiyatı dersleri var. Başarılı bir öğrenci olan Sadık Ahmet’in cirit, jimnastik ve atletizme büyük bir ilgisi vardı. Futbol oynayan, okul içi ve okullar ortası sportif faaliyetlerde yer alan Sadık Ahmet, sporda dereceler kazandı. Üç yıllık ortaokul ve üç yıl lise eğitimi boyunca Gümülcine’de azınlık ortaokulu ve lisesinin öğrenci yurdunda kaldı, bu esnada Batı Trakya’nın farklı kısımlarından gelen gençlerle tanışma fırsatı elde etti.

Lise öğrencisi olduğu yıllarda Sadık Ahmet’in yazmaya da ilgi gösterdiği anlaşılıyor. Lise ikinci sınıf öğrencisi iken Batı Trakya Türklerine ilişkin lokal bir gazete olan Akın’daki “Gençliğin Köşesinde” iki yazısı yayınlandı. Bu yazıların başlıkları “Batıl İnanışlar” ve “Müslümanlık ve Türklük”tür. Lise üçüncü sınıfa geçtiğinde tıpkı gazete Sadık Ahmet’in “Beklenen Güneş” ve “Kültür Merkezi” isimli yazılarını da yayımladı. Bu yazılardan Sadık Ahmet’in Batı Trakya Türklerine dair bir grup konulara baş yorduğu anlaşılır.

Liseden 1966 yılındaki mezuniyetinin ardından Sadık Ahmet, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne kayıt yaptırır ve Ankara’da bulunduğu devirde Cebeci Öğrenci Yurdunda kalır. Lakin Ankara Üniversitesi’ndeki bir yılın ardından Selanik Aristoteles Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne kayıt yaptırır ve 1974’te tıp tabibi olarak mezun olur. Dikkat edilecek olursa Sadık Ahmet’in Selanik’teki üniversite öğrenciliği Yunanistan’ın “Albaylar Cuntası” dönemine denk gelir. Cunta yönetiminin kelam konusu olduğu bu periyotta Batı Trakya Türklerinden on altı erkek öğrenci Selanik’te üniversiteye devam eder. Evvelki kısımlarda anlatıldığı gibi 1967-1974 Albaylar Cuntası döneminde Batı Trakya Türklerine uygulanan baskılar artar.

Sadık Ahmet’in üniversite eğitimi için bulunduğu Selanik, Osmanlı Devleti’nin Balkanlardaki en kıymetli liman kenti olup her köşesinde ecdadımızın anılarını barındırır. Osmanlı Devleti, bir Balkan devleti olarak kurulmuş ve gelişmiş değil midir?

Balkan kökenli pek çok şahsiyet, Balkan Savaşları ile doğdukları toprakların kaybedilmesine tanıklık etti, başta Çanakkale olmak üzere Birinci Dünya Savaşı’nın cephelerinde yer aldı ve Türk Kurtuluş Savaşı’nın zaferle sonuçlanmasına ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuna katkı sundu. Kaybedilen tüm topraklardan, Kırım, Kafkaslar ve Balkanlardan Türkler, Anadolu’ya sığındılar. Anadolu’nun kalbi ise Ankara’dır. Ankara’dan sonra Mustafa Kemal Atatürk’ün doğduğu kentte devam eden öğrenciliğin, Sadık Ahmet’te Türklük bilincinin gelişmesine katkı sunduğu görülür.

Dr. Sadık Ahmet, Mayıs 1974’te yedek subay adayı olarak Yunan ordusuna katılır. Lakin hekim olmasına karşın yedek subay yapılmaz ve askerliğini piyade er olarak tamamlar.

Acemi askerliğini Korent (Korinthos)’ta tamamladıktan sonra Patras’a gönderilir. Gerek Korent, gerekse Patras, Mora Yarımadası’nda yer alır. Unutmamak gerekir ki Mora Yarımadası, Rum isyanının başladığı bölgedir. Mora’da isyancılar tarafından çok sayıda Müslüman katledilir. O denli ki 1821 yılının Mart ayında 50 bine yakın Müslümanın yaşadığı Mora’da bir ay sonra tek bir Müslüman dahi kalmaz. Müslümanların çok azı kaçmayı başarır. İsyandan bir asır sonra Sinop Milletvekili Dr. İstek Parıltı, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) Mora’da Türk ve Müslümanların katledildiğine “… Kan gövdeyi götürmüştür. Büyük bir feci görüntüdür. Yunanistan istiklal etmiş, ortadan pek az vakit geçmiş, görmüşsünüzdür ki Mora’daki Türklerden bir tane bile yoktur. Ya bin türlü hakaret ve zulüm altında kaçırılmışlar yahut öldürülmüşler ve veyahut hapishanelerde, şurada burada sefalet içinde imha edilmişlerdir” cümleleri ile temas eder. Dr. Sadık Ahmet’in askerliğini yaptığı bölge, Batı Trakya’ya da çok uzaktır. Dr. Sadık Ahmet’in Yunan ordusuna katılmasından birkaç ay sonra Kıbrıs’ta sular ısınır, Albaylar Cuntası’na bağlı olarak adayı bir oldubitti ile Yunanistan’a bağlamak maksadıyla Kıbrıs Cumhurbaşkanı Makarios’a karşı darbe düzenlenir. Darbe sonucu Kıbrıs’ta 15 Temmuz 1974’te Nikos Sampson iktidara gelir. Adanın Yunanistan’a bağlanması demek olan bu durum karşısında Türkiye, Kıbrıs Cumhuriyeti’ni kuran mutabakatlara dayanarak ve garantörlük hakkının bir gereği olarak, 20 Temmuz 1974’te adaya müdahale eder. Türkiye’nin “Kıbrıs Barış Harekâtı”nı düzenlemekteki hedefi, Kıbrıs’ta kalıcı barışın tesisini sağlamaktı. Öbür taraftan Kıbrıs Barış Harekâtı, Yunanistan’da Albaylar Cuntası’nın sonunu getirdiği üzere, askerlik müddetinin 24 aydan 30 aya uzatılmasına sebep oldu. Dr. Sadık Ahmet askerliğini bu kaideler altında gerçekleştirir, almış olduğu cezalar da eklenince askerliği 34,5 ayda tamamlayabilir.

Unutmamak gerekir ki Kıbrıs ile ilgili kelam konusu gelişmelerin yaşandığı periyotta askerlik çağındaki pek çok Batı Trakyalı Türk genci, Yunan ordusunda askerlik yapmak istemedikleri için Türkiye’ye sığınırlar. Yunan yönetiminden gördükleri baskılar sebebiyle Batı Trakya Türklerinin Türkiye’ye göçünde 1974 yılı değerli tepelerden biri olur.

Dr. Sadık Ahmet, askerliğini tamamlamasının akabinde mecburî doktorluk hizmetini Orta Yunanistan’da, Kardiça’ya bağlı bir köyde, Kastanya’da yapar. Mecburî hizmetinin akabinde 1978 yılında Batı Trakya’ya dönen Dr. Sadık Ahmet, Gümülcine (Komotini) Sismanoglio Devlet Hastanesinde ihtisasa başlar, bunun yanında özel muayenehane de açar. Dr. Sadık Ahmet, Gümülcine’de başladığı cerrahi ihtisasına Dedeağaç (Aleksandrupolis) Üniversite Hastanesinde devam eder. “Operatör Doktor” unvanını 1984 yılında alır. Ayrıyeten kendisi Batı Trakya’nın birinci fennî sünnetçisidir.

Dr. Sadık Ahmet, 7 Ekim 1978’de İskeçeli, Işık Müminoğlu (25 Ağustos 1959) ile evlenir. Işık ve Sadık çiftinin bu evlilikten Levent (29 Eylül 1979) ve Funda (24 Nisan 1982) isimli iki çocukları olur. Işık Sadık Ahmet, eşinin vefatının akabinde iki dönem Dostluk, Eşitlik ve Barış Partisi’nin (DEB) genel başkanlık vazifesini üstlenir. Işık Sadık Ahmet, DEB’in onursal lideridir.

Batı Trakya Azınlığı Yüksek Tahsilliler Derneği’nin 28 kurucusundan biri olan Dr. Sadık Ahmet, bir periyot derneğin genel sekreterliğini de yürütür. 1982 yılında kurulmuş olan kelam konusu dernek, Batı Trakya Türk Azınlığının kültürel, entelektüel ve sosyal ilerlemesine katkıda bulunmak, halklar ortasındaki ve özellikle Türk ve Yunan halkları ortasındaki dostluk, insanî bedeller, insan hakları, demokrasi ve özgürlük ülkülerini geliştirmek ve savunmak amacıyla faaliyet göstermiştir. Dr. Sadık Ahmet, kelam konusu derneğin sekreterliğini yürüttüğü devirde Batı Trakya Türklerinin problemlerini evvel Yunan yönetimi ve parlamentosuna, bir sonuç elde edilememesi halinde ise memleketler arası kuruluşlara götürerek tahlilleri için yardım istemek maksadıyla gerçekleştirilmesi düşünülen imza kampanyasında öne çıkar. Bu adım, Dr. Sadık Ahmet’in olduğu kadar, Batı Trakya Türklerinin de yazgısını değiştirir. Otomobilinde yapılan arama sonucunda bulunan imzalı kâğıtlar sebebiyle Dr. Sadık Ahmet’e dava açılır, ancak dava süreci Dr. Sadık Ahmet’in şahsî bir sıkıntısı olmaktan çıkıp toplumun sorunu haline gelir.

Batı Trakya Türk toplumu tarafından çok sevilen Dr. Sadık Ahmet, “Bağımsız İtimat Listesi” nden iki defa, 18 Haziran 1989 ve 8 Nisan 1990’da milletvekili seçilmişti. Bu iki seçimin ortasındaki 5 Kasım 1989 seçimlerinden ise milletvekili adaylık dilekçesinde bulunan eksik bir cümle sebebiyle men edildi. 10 Ekim 1993 seçimlerinde bağımsız adayların milletvekili seçilebilmesi için Yunanistan genelinde oyların %3’ünü alma kuralı uygulandı. Bu kural sebebiyle Dr. Sadık Ahmet 24.952 oy almasına karşın Yunan parlamentosuna giremedi.

Dostluk, Eşitlik ve Barış Partisi (DEB), Dr. Sadık Ahmet’in Batı Trakya Türklerine emanetidir. Azınlığın birinci ve tek siyasi partisi olan DEB, 1991 Eylül’ünde Gümülcine’de kurulur. Dr. Sadık Ahmet DEB’in kuruluş hedefini kısaca, “Azınlığı bir merkez etrafında toplamak, tek tarafta yanlışsız olarak bilinçlendirmek, ileriki yıllarda toplumumuzu yönetim edecek şahısları yetiştirmek” cümlesiyle açıklar. Parti’nin isminde “Dostluk, Eşitlik ve Barış” kelimelerinin yer almasının sebebi tekrar Dr. Sadık Ahmet’in sözü ile “tatbikat alanında az görülmelerindendir”. Parti’nin Yunanca resmî adı Komma İsotitas, İrinis ke Filias (ΚΙΕΦ)tir. Amblemi, etrafında zeytin kısımları bulunan bir dairenin içindeki beyaz bir güvercindir. Gerek zeytin kolu, gerekse güvercin barışın sembolüdür. Beyaz güvercin ayrıyeten yeni umutları da simgeler. 11 Nisan 1992’deki birinci kurultayında Dr. Sadık Ahmet DEB’nin birinci genel lideri seçilir. Dr. Sadık Ahmet, Batı Trakya Türk kamuoyunu aydınlatmak üzere ayrıca Balkan isimli gazeteyi çıkarır. Gazete üzerinde DEB’in ambleminin bulunması, Balkan’ın DEB ile temaslı olduğunun işaretidir.

Batı Trakya Türklerini pek çok milletlerarası platformda tanıtmış ve problemlerini anlatmış olan Dr. Sadık Ahmet, 24 Temmuz 1995’te ailesiyle birlikte geçirdiği kuşkulu bir trafik kazası sonucu hayatını kaybetti. 24 Temmuz, Lozan Barış Antlaşması’nın imzalandığı tarihtir.

Türkiye açısından Lozan Barış Antlaşması bir yandan Mondros Ateşkes Antlaşması’nın, öteki yandan Sevr Barış Antlaşması’nın kararlarını geçersiz kılar ve Türkiye’nin Misak-ı Milli ilkeleri çerçevesinde dünyada yer almasını sağlar. Halbuki Yunan kamuoyu tarafından Megali İdea’dan vazgeçildiği formunda yorumlanır, görmezden gelinerek tartışılmak istenmez.

Bize nazaran bu tesadüf, Dr. Sadık Ahmet’in vefatı ile ilgili çarpıcı bir ayrıntıdır. Dr. Sadık Ahmet, Gümülcine Kahveci Kabristanı’ndaki anıt mezara defnedilir.