Özbekistan’dan bilişim atağı! 5 milyar dolara çıkarmayı hedefliyorlar
Orta Asya’nın en değerli bilişim etkinliklerinden ICTWEEK Özbekistan 2023 özel kesim ve kamu kurumları başta olmak üzere ağır bir iştirakle 24-27 Ekim tarihleri ortasında gerçekleştirildi. Bilgi teknolojileri (BT) alanında bölgesel bir merkez olmayı hedefleyen Özbekistan’ın başşehri Taşkent’te yapılan aktiflik kapsamında, 26 Ekim’de düzenlenen Özbekistan Dış Kaynak Forumu, yabancı uzmanları, lokal temsilcileri ve milletlerarası bilişim şirketlerinin yetkililerini bir ortaya getirdi.
Özbekistan’ın BT’de dış kaynak kullanımının geliştirilmesine yönelik çalışmaların mevzu edildiği forum epeyce verimli geçti. Açılış konuşmasını yapan Özbekistan Cumhuriyeti Dijital Teknolojiler Bakanı Sherzod Shermatov, “Aralarında ABD, Avrupa ve gelişmiş Asya ülkelerinin olduğu birçok ülkeyi ziyaret ettik. Günümüzde dünyada pek çok şirket, maliyetlerini düşürerek rekabet güçlerini artırmayı düşünüyor ve bunun için dış kaynak kullanmayı kıymetlendiriyor. Lakin akıllarına birinci olarak Hindistan ve Filipinler üzere ülkeler geliyor. Biz ise bugün burada, Özbekistan’ın işletmeniz için en düzgün bedeli sunduğunun iletisini paylaşmak istiyoruz. Büyüyen bir nüfusumuz var. Ülkemizde eğitime ilgi ve yatırım çok yüksek. Münasebetiyle hem nitelik ve nicelik açısından, işinizi bizimle büyütmenize yardımcı olacağız” dedi.
“ÖZBEKİSTAN’DA KENDİNİZİ MESKENİNİZDE HİSSEDİN”
“Yapmaya hazır olduğumuz tüm mevzuat değişikliklerine ek olarak, sunduğumuz vergi avantajları esasen BT şirketlerinin rastgele bir vergi ödememesini ve BT şirketlerindeki çalışanların da öbür ülkelere nazaran daha az vergi ödemesini içeriyor” diyen Bakan, yatırımcılara seslenerek kelamlarını şöyle sonlandırdı: “Mevcut mevzuatımızda değişiklik yapmak üzere ekstra bir efor göstermemiz gerekiyorsa, buna hazırız. Bu size taahhüdümüzdür. Lütfen kendinizi meskeninizde hissedin ve Özbekistan’la bilişim alanındaki iş birliğinizi uzun soluklu olarak planlayın” diye konuştu.
Özbekistan Dış Kaynak Forumu’nda “Özbekistan: BT Dış Kaynak Kullanımı için Bir Merkez” başlıklı bir sunum yapan IT Park Özbekistan Genel Müdürü Farhod Ibrahimov, BT hizmetleri için memleketler arası dış kaynak fırsatlarının genişletilmesi, Özbekistan’ın yatırım ve ihracat potansiyelinin yanı sıra yabancı şirketlerin ülke pazarına en kolay ve en risksiz halde girmelerini sağlayan gibisi görülmemiş vergi avantajları ve programlar hakkında bilgi verdi.
HEDEF BT HİZMETLERİ İHRACATINI YILLIK 5 MİLYAR DOLARA ÇIKARMAK
Tüm program ve teşviklerin öncelikli maksadının Özbekistan’ın BT hizmetleri ihracatını yıllık 5 milyar dolara çıkarmak olduğunun altını çizen Farhod Ibrahimov, “IT Park bu yıldan itibaren iki ana amaca odaklanıyor: Lokal şirketlerin milletlerarası pazara açılmasını desteklemek ve yabancı şirketleri Özbekistan’a çekmek. Şirketler, kapsamlı bir ayrıcalıklı hizmet paketini temsil eden ‘Hepsi bir arada’ programına erişebiliyor. Program; kurumsal özel bir yönetici, 24 saat takviye hizmeti, işçi alımında dayanak, altyapı, hukuk, muhasebe ve bankacılık hizmetlerinin yanı sıra kesintisiz internet erişimini içeriyor. Tüm IT Park sakinleri, her türlü kurumlar vergisinden muaf ve sırf yüzde 7,5 oranında imtiyazlı gelir vergisi ödüyor. Özbekistan şu anda bu hususta dünyanın en cazip ülkesi olabilir” dedi.
“İNGİLİZCE İKİNCİ LİSAN GİBİ”
Forum’un kıymetli konuşmacılarından biri, yer seçimi konusunda da danışmanlık yapan gazeteci Loren Moss oldu. Özbekistan’daki dönüşümün 2016’da başladığına dikkat çeken Loren Moss, “Bilişim dalı stratejik bir taraf halini alıyor. Ülkede çalışmaya istekli, nitelikli yetenekler var. Buraya birinci geldiğimde bir tercümana gereksinimim olacağını düşünmüştüm lakin İngilizce burada esasen ikinci lisan üzere. Ayrıyeten Özbekistan’ın erişilebilir bir işgücü, genç ve yetenekli bir nüfusu var” dedi.
Özbekistan Dış Kaynak Forumu’nun öteki iştirakçileri ortasında teşebbüsçü ve danışman Andrew Wrobel, UNIDO Kore Lideri Maengho Shin, Dünya Bankası Kıdemli Operasyon Yöneticisi Sandra Sargent, Ejada Systems COO’su Ahmed Atif Bashir, Revotech CEO’su Nodir Turdimatov, Analytec CEO’su, VMoney CTO’su ve Amfora CTO’su Cenk Göktürk’ün yanı sıra, Proje Dükkanı CEO’su Ali Cenk Gülce yer aldı. Forum, iştirakçilerin Özbekistan’ın yetenek rezervleri, stratejileri, fırsatları ve zorluklarını tartıştığı verimli bir panelle sona erdi.
ÖZBEKİSTAN BİLİŞİM HİZMETLERİ İHRACATINDA 5 YILDA 82 KAT BÜYÜMEYE ULAŞTI
Bilişim teknolojileri alanında Asya’nın en çok dikkat çeken ülkelerinden biri olan Özbekistan, son 5 yılda bilişim hizmetleri ihracatında 82 kat büyüme kaydetti. Özbekistan’ın amacı 2030 yılında bilişim ihraç ederek 5 milyar gelir elde etmek. Yetenekli ve genç nüfus, uygun maliyetli işgücü üzere avantajlar, Özbekistan’ın bu alanda öne çıkmasının esas sebepleri ortasında yer alıyor. 36 milyonluk nüfusun yarısından fazlasının 30 yaşın altında olduğu ülkede, yabancı lisan yeterliliğine sahip insan sayısı da epeyce fazla. Ülkede 5 milyondan fazla kişi İngilizce biliyor. Özbekistan’da insan kaynakları maliyetlerinin gelişmiş ülkelere oranla düşük olması da şirketler için bir öbür avantaj olarak öne çıkıyor.