LGS’nin akabinde hayatı olağan akışına döndürmek için neler yapmalı?

“Sınava hazırlık ağır bir periyot. Bir maksat uğruna geçen bir müddet. Odaklandıkları imtihanda da çok ağır bir rekabet var. Anne babalar da bu duruma çok mana yükleyebiliyor ve davranışlarıyla bunu gösterebiliyorlar. Birtakım ergenler bu yarışı hayat memat sıkıntısına dönüştürebiliyor. Bu yüzden de imtihan bitince hem aileler hem de adayların hayatında büyük bir boşluk oluşuyor” diyen Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Rehberlik ve Ruhsal Danışmanlık Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Deniz Güler şunları söyledi:

ANLAMSIZLIK DUYGUSU ORTAYA ÇIKIYOR
“Çocuklar imtihan sonrasında rahatlamanın yanı sıra suçluluk, kızgınlık üzere birçok duyguyu bir ortada yaşıyorlar. Bir yandan da hayat gözlerinde anlamsız hale gelebiliyor. Zira son aylarını hatta kimileri son yıllarını bir hedefe ulaşmak için harıl harıl ders çalışarak geçirdiler. Çocuklarda ‘ben ne yapacağım bundan sonra’ üzere hayatın manasını sorgulamaya yönelik bir durum ortaya çıkıyor. Hayatı bir manada imtihan üstünden kurdukları için, imtihan bitince de hayat anlamsızlaşıyor. O yüzden çocuklarımızın gözünde hayatı yine manalandırmak gerekiyor. Onlara bugünlerde imtihanın bir araç olduğu, kıymetli olanın gaye olduğu anlatılmalı.

BOŞLUK KİTAPLARLA DOLDURULABİLİR
Tabii 8’inci sınıfta olan çocuklar tıpkı vakitte ergenlik dönemindeler. Bu da ayrıyeten hayatın sorgulandığı bir devir. Yanlışsız yönlendirme olumlu manada ‘nasıl bir kişi olmak istiyorum’ sorusuna cevap aramakla başlayabilir. Kimileri yardımseverdir, kimileri doğayı sever, birtakımı müziğe, sanata ilgi duyar. Çocuklarımıza bunlar üzere ömrün pek çok manasından bahsedebiliriz. Ayrıyeten ağır çalışmanın akabinde gelen bu boş periyotta onları kitaplara yöneltmeliyiz. Bilhassa biyografik romanlar çok tesirli olabilir. Çocuklar bir bilim insanı ya da sanatkarın hayatını okuyarak onu kendisine model alabilir.

ŞEFFAF BİR HALDE KONUŞUN
Eğer imtihanda bir hayal kırıklığı kelam hususuysa bunu da ebeveynler olarak âlâ anlamalıyız. Çocuğun ıstırabını yaşamasına da takviye olmak gerekiyor. lakin bunu yaparken kendi kederimizi fazla yansıtmamalıyız.. Ne kadar muhakkak etmiyoruz deseler de aileler bir biçimiyle hüzünlerini çocuklarına yansıtıyor. En hakikat metot bu durumu açık ve şeffaf bir formda konuşmak. ‘Ben de üzüldüm istediğin başarıyı elde edemediğin için lakin bunu birlikte atlatabiliriz. Biz sana güveniyoruz’ üzere sözlerle onu motive edebilirsiniz.. Şayet ortada bir hayal kırıklığı varsa hiçbir şey olmamış üzere davranmak da gerçek değil. Zira çocuk bu türlü bir davranışı doğal bulmaz ve ebeveylerinin kendisine palavra söylediğini düşünüp onları dinlemez.”

SINAV SONRASI NELER YAPILMALI?
Prof. Dr. Yelkin Diker Coşkun- Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı

Her vakit gerilimli bir süreç olan imtihan periyodu bu yıl ruhsal olarak her zamankinden daha yorucuydu. Pandemi sürecinde yaşanılan öğrenme eksiklerini gidermek için harika efor harcayan öğrenciler bir de zelzelenin tesirlerini yaşayarak bu imtihana hazırlandılar. Gerilim ve telaş seviyesini artıran bu gerçekleri değiştirmek de ellerinde olmadığı için gençler imtihana kadar hayatlarını ferdi ve toplumsal pek çok mevzuda kısıtladılar, haliyle hem fizikî hem de ruhsal olarak çok yoruldular. İmtihan sonrası öğrencilerin ruhsal sağlamlıklarını destekleyecek düzenlemeler çok kıymetli. Bu düzenlemeleri şöyle sıralayabiliriz:
– Öncelikle imtihanın bir son değil, hayattaki birçok basamaktan yalnızca birisi olduğu kabul edilmeli,
– Çocuklar akademik muvaffakiyet kadar toplumsal muvaffakiyetleri için de gayret göstermeli bunun için toplumsal etkinliklere katılmaları teşvik edilmeli,
– Uyku, yemek ve dinlenme sistemleri ne ihtimam gösterilmeli,
– Aile ve arkadaşlarıyla his ve kanılarını rahatça paylaşmaları için kaliteli bir sohbet ortamı oluşturulmalı,
– Meskende aktif dinlenmelerine uygun ortam hazırlanmalı,
– Tamamlanması nispeten kolay etkinlikler yapılmalı. Örneğin çocuklar kalın bir kitabı okuyup bitirmeyi zihinsel olarak yorucu bulabilirler tahminen ancak kısa bir öykü okumak dinlendirici gelebilir,
– Sistemli yürüyüş, spor üzere fizikî etkinlikler vücudun ve hasebiyle zihnin rahatlamasına yardımcı olur, bu nedenle günün muhakkak vakitleri bu cins antrenmanlara ayrılmalı.