‘Karadeniz, sana yeniden geleceğiz’

Focus Tabiat ile Uyumlu Sürdürülebilir Kalkınma için Eğitim Vakfı’nın her sene eylül ayında başlayan programının son ayağı olan Karadeniz seyahatine bu sene yazın en sıcak günlerinde çıktık. Gayemiz, üniversite öğrencisi olan bursiyerlerimize tabiat sevgisini kazandırırken, onlara insanın yarattığı tahribat sonucu ortaya çıkan sıkıntıları ve iklim krizinin tesirlerini göstermek. Bundan yola çıkarak, programımıza ölen şimşir ağaçlarından oluşan hayalet ormanı, eriyen buzulları görebileceğimiz Verçenik Dağı’nı, Fırtına Vadisi’ndeki çarpık yapılaşmayı, Karadeniz’i hissedebileceğimiz köyleri, yaylaları, orman yürüyüşlerini ekledik.

TROPİKAL BİR ORMAN ÜZERE

12 öğrenci ve idare grubumuzla birlikte Trabzon’a indikten sonra Çamlıhemşin’e giderken yolda çay bahçelerine girdik, çay topladık ve nasıl kurutulduğunu gördük. Akabinde Çamlıhemşin’in dışında, yanından dere akan ormanlık kamp alanına çadırlarımızı kurduk. Kamp alanımız Nordic Otel’in bahçesi birebir vakitte… Öğlen yemeği sonrası Mollaveyis ve Çinçiva köylerindeki mahallî mimariyi görebileceğimiz formda vadinin yükseklerine yanlışsız yürüyüşümüze başladık.

Ahşapla taşın ustalıkla kullanıldığı, yıllara meydan okuyan Karadeniz konutlarını inceledikten ve lokal halkla sohbet ettikten sonra orman içinde yürüyüşümüze devam ettik. Kayın, gürgen ve ladin yüklü ormanda yürürken sabah yola çıktığımız İstanbul’dan tropikal bir ülkeye gelmiş üzere hissediyorduk. Ağaçların yüksek kollarına, ayıların ulaşamayacağı formda ustalıkla yerleştirilmiş bal kovanları, buradaki yırtıcı ömür hakkında bize ipuçları veriyordu.

İkinci gün, birçoğumuzun birinci sefer deneyimleyeceği üzere 3 bin metrelere çıkacak ve buradaki buzul göllerine girecektik. Öncesinde bölgenin en ünlü kalesi olan Zilkale’yi ziyaret ettik. Sonrasında 10 yıldır süratli bir halde ölen şimşir ağaçlarının olduğu ormana gittik. Bu bölgeye Sibirya’dan gelen bakteriler yüzünden oluşan yosunlarla kaplı şimşir ağaçları maalesef ölmekte ve dünyada çok az bulunan bu endemik çeşidi kaybetmekteyiz.

Focus Tabiat ile Uyumlu Sürdürülebilir Kalkınma için Eğitim Vakfı’nın bursiyerleri (üstte) bu seyahatte tabiat meselelerini ve iklim krizinin tesirlerini inceledi. Gençler kamp alanındaki ‘ev yapımı’ jakuzinin (üste) keyfini de çıkardı…

AYIYLA MÜSABAKA

Orman içinde yürüyüp bu dramı gözlemlerken, derenin çabucak karşısında bir karaltı belirdi. Evvel domuz sandık, sonra dereye ve bize hakikat yaklaştığında ayı olduğunu anladık. Muhtemelen hepimiz birinci sefer bir ayıyla karşılaşıyorduk. Her iki taraf için de birbirini fark ettikten sonra geçen 2-3 saniyelik bir duraklamayı müteakip, şanslıymışız, ayı dere boyunca ilerleyip bizden uzaklaşmayı tercih etti. Ayıyla aramızdaki derenin güçlü akan suyuna güvenip biz de birebir istikamette ilerleyerek 3-5 saniye daha bu yabanî tabiatın gerçek sahibine hürmetle baktık. Sürprizlerle dolu Karadeniz maceramızın temposu ayıyla birlikte artmıştı. Artık sırada 2 bin 200 metrelerde aracımızdan inip 3 bin metrelere kadar yürümek ve Verçenik Dağı’nın ana kamp yerine ulaşmak vardı. Yaklaşık 2,5 saat süren yürüyüş sırasında birçok dereyi içine girerek geçtik. Son 200 metrede, aşikâr kısımlarda kar ve buz üzerinde yürüdük. Gayeye vardığımızda, Verçenik’in heybetli manzarası ve çabucak önümüzde beliren buzul gölleri bizi büyülemişti. Verçenik, vakte ve global ısınmaya direniyordu.

Üçüncü günün programında, Rize’nin meşhur yaylalarını ve yaylalar ortası orman yürüyüşlerini yaptık. Pokut Yaylası’nda konuk olduğumuz konutta içtiğimiz ısırganotu çorbası ve fırın sütlaç, Hazindak Yaylası’nda öğlen yemeği yediğimiz meskendeki yabanmersinli karalahana çorbası, turşu kavurma, mısır ekmeği şahaneydi. Hazindak ile Amlakit ortasındaki orman yürüyüş rotamız için dünyadaki en hoş parkur diyebiliriz. Devrilmiş ağaçlar ortasından geçerek ve sık bitkilere sürtünerek yürüdüğümüz bu yolda, bazen zirvelerden akan sulara hayranlıkla baktık, bazen de ormanın derinliklerinde sesler takip ettik. Rehberimizin, yürüyüş bitiminde çamura bulanmış ayakkabılarımızı yerde akan suyla fırçalaması, seyahatin en eğlenceli anlarından biriydi.

Dördüncü günde, Fırtına Deresi’nde rafting yaptık. Ardından Sürmene’de bıçak atölyesini gezip Çayeli’nde kuru fasulye yedikten sonra Trabzon Havalimanı’na ulaştık. Güya günlerce sürmüş olan upuzun bir seyahatten ve diğer bir ülkeden dönüyor üzereydik. Bir ömür uzunluğu taşıyacağımız anılarımız ve maceralarımız olmuştu. Uçaktaki koltuklarımıza oturduğumuzda, çoğumuz son defa pencereden denize bakıp “Karadeniz, sana tekrar geleceğiz” diyerek, en tatlı uykularımıza daldık.

Verçenik Dağı buzulları eriyor…