Her şey 60 saniye içinde oldu! ‘270 kiloluk boz ayının karşısında duran 17 yaşında bir çocuktum… O an ölmek üzere olduğumu fark ettim’

Takvimler Temmuz 2015’i gösteriyordu. O sırada şimdi 17 yaşında olan Alex Messenger ve beş arkadaşı, Kanada Kuzeybatı Toprakları olarak bilinen bölgedeki insan eli değmemiş tabiatında bir kano seyahatine çıktı.

Altı hafta sürmesi planlanan seyahat kapsamında Wholdaia Gölü’nden hareket eden küme, Kanada’nın yaban hayatı içinde eşsiz bir macera yaşayacaktı.

İlk günler her şey planlandığı üzere gitti.

Bir öğlenden sonra Messenger, içinde bulunduğu tundrayı panoramik olarak görebileceği bir yamaca tırmanmak için kamptan ayrıldı. En az 50 millik aralıkta en yüksek noktaydı burası.

Yamacı tırmanan Messenger, etrafının irili ufaklı göllerle çevrili olduğunu gördü. Sonra bir anda kıpırdayan kahverengi bir şey çekti dikkatini.

Gördüğü şeyin ne olduğunu beyniyle kavraması birkaç saniyesini alsa da vücudu neyle karşı karşıya olduğunu anında fark etmişti. Messenger o anları, “Saniyenin binde biri kadar müddet içinde, daha o şeyin bir boz ayı olduğunu anlayamadan bütün fizyolojik reaksiyonlarım tetiklendi” diye anlattı.

AYIYLA MÜSABAKA İHTİMALİNİ AKLINDAN BİLE GEÇİRMEMİŞTİ

Messenger ve arkadaşlarına, seyahate çıkmadan evvel herkes, “Şansınız varsa bir ayı görürsünüz” demişti. Yani ihtimal çok düşüktü.

Messenger, üzerinde seyahat ettikleri akarsuların akıntılarıyla kanolarının karşıt dönmesi üzere riskleri hesaba katmış olsa da bir boz ayıyla burun buruna geleceğini aklının ucundan bile geçirmemişti.

270 kilogramlık hayvanı 10 metre uzağında nazaran Messenger, hava yollarının açıldığını, kanındaki adrenalinin arttığını, nabzının iki katına çıktığını, vücudunun kaçmaya, savaşmaya ya da saklanmaya hazırlandığını hissediyordu.

Görünen o ki ayı da benzeri bir hesap yapıyordu. Dört ayağının üzerine inmiş, gözlerini kocaman açmıştı. Şaşkın olduğu beliydi. Messenger, “Sanki birbirimize rastlamıştık ve ikimiz de ‘Nedir bu baktığım şey?’ diye reaksiyon veriyorduk” sözlerini kullandı.

ARALARINDAKİ ARALIK GİTGİDE AZALIYORDU

Messenger koşarak kaçmak istiyordu. Lakin almış olduğu eğitim bunun tam zıddını yapması tarafındaydı.

O yüzden ağır ağır geri adım atmaya, düşük perdeden bir sesle konuşmaya başladı. Ayıyla göz teması kurmuyordu. Karşısındaki hayvanı kendisinden korkmamaya ikna etmeye çalışıyordu. Lakin ayı ikna olacak üzere değildi. Homurdanıp hırlıyor, ağır adımlarla Messenger’a yanlışsız ilerliyordu. Güya onu test ediyor üzereydi.

Messenger’ın dikkatle geri gitmesine rağmen ortalarındaki aralık süratle azalıyordu. Messenger, seyahate çıkarken yanlarına aldıkları ayı kovucuları kampta bırakmıştı. Kaçamayacağını biliyordu lakin o noktada ne yapması gerektiğini de bilemez haldeydi.

Sonra bir anda ayı akına geçti. Ortalarındaki ara 4,5 metreye indiğinde, Messenger yerin ayının pençeleri altında sarsıldığını hissedebilir hale gelmişti.

Ayılar iri cüsselerine rağmen saatte 60 kilometrenin üstünde bir süratle koşabilirler.

“HAYATIM BOYUNCA O KADAR SÜRATLİ HAREKET EDEN BİR ŞEY GÖRMEMİŞTİM”

Messenger bağırarak yardım istedi ancak sesini hiç kimseye duyuramayacağını biliyordu. Akabinde, içinden gelen sese uydu ve elindeki 7,5 kilogramlık kamera kutusunu süratle kendisine gerçek koşan ayıya gerçek fırlattı. Kutu tam olarak aynın burnuna denk geldi ve başını çevirmesine neden oldu. Bu fırsatı kıymetlendiren Messenger, süratli hareket edip hayvanın önünden çekildi.

Ancak ayı pes edecek üzere değildi. Messenger’ı kaçırdığını anlar anlamaz geri dönüp tekrar hücuma geçti. Messenger ayının suratından çok etkilenmişti. “Hayatım boyunca o ayı kadar süratli hareket eden bir şey görmemiştim” diyen Messenger’ın hatırladığı bir başka şey de ayının kokusuydu: “Hiç yıkanmamış bir köpek üzere kokuyordu.”

Birkaç saniye boyunca Messenger’ın deyişiyle “boğa güreşlerindeki gibi” birbirlerinin etrafında döndüler. Fakat her dönüşte ayı biraz daha yaklaşıyor, Messenger’ı ısırmaya çalışıyordu. Dişleri birinci olarak Messenger’ın omzuna akabinde da sırtına isabet etmiş lakin büyük hasar vermemişti.

Messenger tam ısırıklardan kurtuldum derken bu kere ayı ön pençeleriyle atılım yapmaya başladı. Vurduğu darbeler olağanda avladığı rengeyiği ya misk öküzü üzere hayvanları rahatça devirebilecek güçteydi. “Sineklikle vurulmuş bir sivrisinek üzere hissettim kendimi. Başım yana döndü ve havaya savruldum” kelamlarıyla anlattı o anları Messenger.

ACIDAN BAYILINCA AYI ÖLDÜ ZANNETTİ

Havada olduğunu saniyelerde rakibini atlatabilecek bir hareket yapmasının mümkün olmadığını fark eden Messenger, “Fiziksel olarak yapabileceğim hiçbir şey yoktu. Ben 68 kilo yükünde 17 yaşında bir çocuktum, o ise 270 kilo yükünde bir boz ayıydı. O an ölmek üzere olduğumu fark ettim… Ve berbat bir histi” diye konuştu.

Yere kuyruk sokumu kemiğinin üzerine düşen Messenger, bir anda ayıyı üstünde gördü. Ayının başı Messenger’ın kalça ekleminin çabucak üstündeydi, dişleriyle bacağını kavramıştı. Messenger, “Dişlerin iki taraftan birden etime saplandığını hissettim ve acıdan gözlerim karardı” dedi. Ne kadar müddet baygın kaldığını bilmediğini de belirten Messenger, “Çok başarılı bir biçimde meyyit taklidi yapıyordum” diye konuştu.

Messenger kendine geldiğinde, ayının süratle kendisinden uzaklaştığını gördü. Karşı karşıya olduğu tehdidi ortadan kaldıran hayvan, çarçabuk kaçmak istiyordu. Messenger ise hala meyyit taklidi yapıyordu.

ARKADAŞLARI EVVEL İNANAMADI

Ayı gözden kaybolunca bahtını denemek istedi. Ayağa kalktı ve kampın olduğunu umduğu tarafa hakikat yürümeye başladı. Yükselen adrenalini sağ bacağındaki acıyı hafifletiyordu. Messenger, “Onca vakit boyunca ayının geri gelip yarım bıraktığı işi bitirmesini bekledim” dedi.

Messenger, sendeleye sendeleye 140 metre kadar yürüyüp yamacın kıyısına kadar gelmeyi başarmıştı. Sağ bacağının acısı dayanılmaz bir hal almıştı, kanlı pantolonu yapış yapış olmuştu. Başını aşağı gerçek uzatıp “Ayı!” diye bağırdı. Arkadaşları o sırada böceklerin bile giremediği çadırlarında akşam yemeği için pizza yapıyordu. Başlarını üst kaldırıp kuşku dolu gözlerle Messenger’a baktılar.

Zira Messenger çok az insanın başına gelen bir şey yaşamıştı. Değil ayı saldırısına uğramak, ayı görmek bile çok mümkün değildi.

Dünya genelinde her yıl ortalama 44 boz ayı saldırısı yaşanıyor Bunlardan 12’si Kuzey Amerika’da gerçekleşiyor. Can kaybıyla sonuçlanan atakların oranı da epeyce düşük.

HER ŞEY 60 SANİYE İÇİNDE OLDU

Bugün ABD’nin Minnesota eyaletinin Duluth kentinde yaşayan Messenger, ayı ile karşı karşıya geldiği an ile şuurunu kaybettiği an ortasında geçen mühletin 30 ila 60 saniye olduğunu belirtti. “Çok kısaydı ancak hayatımın geri kalanında tesirleri oldu” diyen Messenger, o doruğun üzerinde yerde yatarken sevdiklerinin yüzlerinin gözünün önünden bir sinema şeridi üzere geçtiğini belirtti.

Grubun 27 yaşındaki rehberi Dan, acil müdahale eğitimi almıştı. Messenger’ı birinci muayene eden o oldu. Ayının ısırdığı sağ bacağındaki derin diş izlerinin yanında bedeninin dört yerinde daha basınç yaraları oluşmuştu. Sırtında, kulak göğsü ve ayak bileğinde uzunluktan boya pençe izleri vardı. Ayının darbesinin isabet ettiği gözü de morarmaya başlamıştı. Bir noktada ayak parmaklarından ikisinin uçları da büsbütün kesilmiş üzereydi ancak Messenger bunun nasıl olduğunu hiç hatırlamıyordu.

Grupla en yakındaki yerleşim yeri ortasında 160 kilometreden fazla aralık vardı. Uydu telefonuyla ana kampı aradıklarında, hava yoluyla gerçekleştirilecek bir tahliye operasyonunun lojistik olarak çok güç olacağı yanıtını aldılar.

KADERİNİ ARKADAŞLARINA TESLİM ETMİŞTİ

Messenger’ın yürüyebilecek hali yoktu lakin kürek çekebiliyordu. Planladıkları biçimde seyahate devam etmeye karar verdiler. Baker Gölü kıyısındaki küçük bir yerleşim yeri olan Nunavut’a gitmek için yola çıktılar. Bir yandan daima uzmanlarla telefonda konuşuyor ve Messenger’ın yaralarında enfeksiyon oluşup oluşmadığını yakından takip ediyorlardı.

Messenger’ın kas dokusundaki hasar, yaralarına kan akışını kısıtlamıştı. Dan da sistemli olarak yaraları açıp şırınga yardımıyla yıkıyordu. Bu süreç çok acı vericiydi, Messenger fakat deri kemerini ısırarak dayanabiliyordu. Ellerindeki ağrı kesicileri yönetimli kullanmaları gerekiyordu. Fakat Messenger, mukadderatını arkadaşlarının ellerine bırakmanın kendisini rahatlattığını belirterek, “Gevşemek güç olabilir fakat bence çok değerli bir adım. Bir nebze olsun sükûnet getiriyor ve gerilimi azaltıyor” dedi.

Messenger kürek çekerken hareket kabiliyeti kısıtlıydı, üstelik vakit zaman akıntının yüksek olduğu yerlere de denk geliyorlardı. Bu nedenle ağır ağır ilerlemeleri gerekiyordu. Fakat tekrar de kümeye katkıda bulunabilmek Messenger için “güzel bir his”ti. Messenger, “Kendi tahliyeme yardımcı olabilmek beni güçlendiren ve katarsis yaşatan bir şeydi. ‘Pekâlâ, artık ne yapmamız lazım’ diye düşünüyordum” tabirlerini kullandı.

ENFEKSİYON YAYILIYORDU

Messenger’ın durumu stabil olduğu surece yapmaları gereken şey 12 gün içinde kuduz aşısı olmasını sağlamaktı. Lakin beşinci günden sonra yaraları enfeksiyon belirtisi vermeye başladı. Dan doğaçlama bir ameliyat yapıp ölmekte olan dokuları kesmek zorunda kaldı. Messenger’a nazaran, “çiğ tavuk eti kesiyor” üzereydi.

Ama yeniden de enfeksiyon yayılmaya devam etti. Baker Gölü’ne oldukça yaklaşmışlardı ve helikopterle tahliye bir seçenek haline gelmişti. Gruptan Mike’ın Messenger’a eşlik etmesine karar verildi. Zira tanıdığı biriyle seyahat yaptığı takdirde travma sonrası gerilim bozukluğu yaşama ihtimali daha düşük görülüyordu. Daha da farklı olan Messenger’ı bu seyahate katılmaya ikna eden kişinin Mike olmasıydı. Messenger, “Bu yüzden ona minnettarım, hakikaten. Planlandığı üzere gitmese de inanılmaz bir deneyim oldu” dedi.

Baker Gölü’nde Messenger’a 12 saat boyunca damardan antibiyotik verildi. Akabinde güneye Winnipeg’e nakliye edilen Messenger’a beş doz kuduz aşısının birincisi uygulandı. O esnada ailesi de karayoluyla Minnesota’dan Kanada’ya gelmişti.

DIŞARIDAN BAKILDIĞINDA NE YAŞADIĞINI ANLAMAK İMKÂNSIZDI

6 hafta boyunca antibiyotik tedavisine devam den Messenger’ın yaralarına da özel bakım uygulandı. Akından iki ay sonra sağ bacağındaki yara güzelleşmişti. Sistemli fizik tedavi ile bir yıl içinde hareket kabiliyetini büsbütün geri kazanan Messenger, “Çok şanslıydım. Dışarıdan bakanlar ne yaşadığımı asla varsayım edemezdi” diye konuştu.

Bunun o kadar da düzgün bir şey olmadığı vakitle anlaşıldı. Çok fazla ayı saldırısına uğrayan insan olmadığından, Messenger gibiler için takviye kümeleri bulmak çok zordu. Messenger yaşadıklarına ortak olacak kimseyi bulamıyordu. Daha helikopterle tahliye edilmeden evvel Mike’a, “Keşke kolumda pençe izleri olsaydı. Yaşadıklarımın bir işareti olurdu. Artık beşerler yaşadıklarımı uydurduğumu zannedecek” demişti. Bu telaşında haksız da değildi üstelik. Messenger, The Guardian’a kıssasını duyan herkesin birinci evvel kendisini doruktan tırnağa süzdüğünü anlattı.

Saldırının Messenger üzerindeki ruhsal tesirleri ağır oldu. Birinci birkaç hafta kâbuslar gören Messenger, ayının yanı başında olduğu endişesiyle yataktan fırlıyordu. Ortadan neredeyse 20 yıl geçmesine karşın hala çok kolay ürktüğünü belirten Messenger, “Doğa yürüyüşlerine çıktığımda bir kol çıtırtısı duysam çabucak ‘kaç ya da savaş’ reaksiyonları vermeye başlıyorum. Bilhassa köpekler çok tetikleyici oluyor” dedi.

Pek çok ülkede geçtiğimiz günlerde raflarla buluşan “The Twenty-Ninth Day: Surviving a Grizzly Attack in the Canadian Tundra” (Yirmi Dokuzuncu Gün: Kanada Tundrasında Boz Ayı Saldırısından Sağ Kurtulmak) Messenger’ın seyahatini gün gün anlatıyor.

YAŞADIKLARINI SATIRLARA DÖKTÜ

Meditasyon ve nefes çalışmalarının yanı sıra ayılar hakkında bilgi sahibi olmanın da kendisine düzgün geldiğini tabir eden Messenger, “Bir travma yaşadığınızda, her ne olursa olsun, o şeyi anlayabiliyorsanız düzgünleşme tarafında büyük bir adım atıyorsunuz demektir. Beyninizin kavrayamadığı bir şeyi kesimlerine ayırıyorsunuz, böylelikle üzerinize atlamıyor” dedi. Birkaç yıl evvel ayıların yaşadığı Montana’da tabiat yürüyüşüne çıktığını da belirten Messenger, ayı spreyini elinden bırakmadığını kelamlarına ekledi.