‘Hapishane gibi’ sığınmacı gemisi… İngiltere’den göçmen sıkıntısına tartışmalı yaklaşım

Son yıllarda Avrupa genelinde tahlil arayışlarının sürdüğü sistemsiz göçmen ve mülteci problemine İngiltere’nin yaklaşımı büyük reaksiyon çekiyor. Daha evvel mültecileri Ruanda’ya gönderme planı yapan İngiliz hükümetinin son olarak ‘yüzer hapishane’ olarak isimlendirilen Bibby Stockholm isimli mavnaya binmeye zorlaması tartışma yarattı. Birçok sivil toplum kuruluşu uygulamanın ‘insanlık dışı’ olduğunu savunurken, göç seyahatlerinde denize dair travmalar edinen insanların bu mavnaya yerleştirilmeye çalıştırılması reaksiyon çekti. Hükümetin, İngiliz muhabirlerin gözlemlemesine müsaade verdiği mavna temel gereksinimlere karşılık verecek imkânlara sahip olsa da bir açık hava hapishanesini andırıyor. Evvelki gün birinci mültecilerin yerleştirildiği Bibby Stockholm’ün 500 kişilik bir kapasiteye sahip olduğu belirtiliyor.

RANZALI, BANYOLU ODALAR

Daha evvel 4 farklı özel liman tarafından kabul edilmeyen gemi, Dorset’teki Portland Limanı’na yanaştı. Portland Limanı 1997-2006 yılları ortasında hapishanelerdeki yoğunluğu azaltmak emeliyle kullanılan misal mavnalara mesken sahipliği yapmış. Ortasında iki avlusu bulunan mavnada 222 oda bulunuyor. Geminin barınma kapasitesinin 500’e çıkarılması için her odaya bir ranza yerleştirilmiş. Odalarda bir masa, banyo, televizyon, gardrop ve geniş bir pencere yer alıyor.

KONTROLLÜ GİRİŞ ÇIKIŞ

Televizyon odası, spor salonu, ibadethane ve bir sınıf bulunan gemideki öteki ortak alanlardan kimileri 4 ila 8 kişinin konaklamasını sağlayacak büyüklükte odalara dönüştürülmüş. Geniş bir yemekhanenin bulunduğu gemide menülerin şahsî muhtaçlıklar ve dini ihtiyaçlara nazaran hazırlanacağı belirtiliyor. Resmi olarak tutuklu sayılmadıkları için sığınmacıların mavnaya giriş çıkış yapmaları mümkün olacak. Lakin mavnada daima bulunacak güvenlik vazifelileri, mavnanın demirlediği kısmın limanın geri kalanından demir kapılarla ayrılması, girişlerdeki X-ray aygıtları ve sığınmacıların kullanmak zorunda olduğu kimlik kartlarıyla tesis bir açık hava hapishanesi izlenimi veriyor.

MALİYET VE CAYDIRICILIK

Daha evvel de sığınmacıları Doğu Afrika ülkesi Ruanda’ya göndermek için bir plan yapan lakin bu teşebbüsü mahkeme pürüzüne takılan İngiltere hükümeti, göçmen sıkıntısındaki tartışmalı yaklaşımını maliyet ve caydırıcılıkla gerekçelendiriyor. Ülkeye ulaşan yasadışı sığınmacılar, müracaatları sonuçlanana kadar otellerde barındırılıyordu. Halihazırda otellerde 50 bin sığınmacının kaldığı, günlük maliyetin 6 milyon Sterlin olduğu belirtiliyor. Bu yükten aşikâr oranda kurtulmak isteyen İngiltere, önümüzdeki aylarda da eski askeri tesisler ve hapishanelere 3 bin sığınmacının daha yerleştirilmesini planlıyor. İngiliz yetkililer bu uygulamalarla ayrıyeten ülkeye gelen sığınmacıların “lüks olmayan barınma imkânlarıyla” karşılaşacakları bildirisini vererek caydırıcılık sağlamayı umuyor. Hükümet geçen ay onaylanan yasadışı göç yasası kapsamında, bu tarihten itibaren ülkeye gelen sistemsiz göçmenleri 28 gün içinde hudut dışı etmeyi planlıyor.

YASADIŞI GÖÇMEN ÇALIŞTIRANA 3 MİSLİ CEZA

İngiltere hükümeti, yeni bir adım daha atarak yasa dışı sistemsiz göçmen çalıştıran patronlar ile göçmenlere mülklerini kiralayan mesken sahiplerine uyguladığı para cezalarını, 2024 yılbaşından itibaren üç kattan fazla arttırma kararı aldı. İçişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada 2024’te kaçak emekçi çalıştıran patron için 15 bin sterlin (514 bin TL) olan para cezasının 45 bin sterline (1 milyon 543 bin TL), tekrarlanan ihlallerin ise 20 binden 60 bin sterline çıkarıldığı kaydedildi. Konut sahipleri için para cezalarının birinci ihlalde 80 (2 bin 700 TL) sterlinden 1000 bin sterline (34 bin TL), kiracı için ise 5 bin sterlinden 10 bin sterline kadar artırılması kararı alındı.

BİLGİ NOTU

1976 yılında inşa edilen gemi, 1992’de barınma tesisine dönüştürülmüş ve 1994’ten itibaren Almanya, Hollanda, İskoçya ve İsveç üzere ülkeler tarafından mülteci barınağı da dahil olmak üzere çeşitli barınma hizmetleri için kullanılmış.