Dijital bankada müracaat yarışı
Pandeminin hayatımıza girişini hızlandırdığı alanlardan biri de dijital bankacılık. Son Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) düzenlemesinin akabinde süreç sürat kazandı. Fintek şirketlerinin dışında da bu alana yatırım yapma iştahı kabaranlar oldu. Bu alanda hem müşteri hem de yatırımcı ilgisi artınca altyapı şirketlerinin gelirleri de arttı. Biz de kesimin kıymetli kısmının teknolojik altyapısını hazırlayan GTech ile dijital bankacılıktaki hazırlıkları konuştuk. GTech’in işvereni Mine Taşkaya, sürecin başından bu yana danışmanlık hizmeti sunuyor. Bölümün fotoğrafını çeken isimlerden biri. Taşkaya’ya nazaran şu anda Türkiye’de dokumadan perakendeye birçok farklı alanda yatırımcı dijital banka ve dijital finansman sistemleri ile yakından ilgileniyor.
DOKUZ AYLIK MÜHLET VERİLİYOR
“Ciddi bir genç kümesi var. Alışveriş ve ödeme sistemlerinde beklentileri farklı. Bunun yanında enflasyonist ortam nedeniyle finansman gereksinimleri da çeşitlendi” diyen Taşkaya’dan bölümdeki hazırlığın perde gerisini aldık.
Taşkaya’nın verdiği bilgilere nazaran dijital bankaların faaliyet müsaadesi alabilmesi için gerekli olan taban ödenmiş sermaye fiyatı, nakden ödenmiş olmak üzere, 1 milyar Türk Lirası olarak belirlenmiş. BDDK bu meblağı artırmaya yetkili pozisyonda. Ayrıyeten dijital bankaların kredi müşterileri, sadece finansal tüketicilerden ve ’lerden oluşabiliyor.
Taşkaya, bir dijital bankanın da tıpkı olağan bankalar üzere genel müdür dahil insan kaynakları tertibi var. Lakin şubeleri olmadığı için bu maliyeti daha düşük. Taşkaya,“E-ticaret şirketleri ve fintek şirketleri dijital banka için müracaat yapıyor. Bunun dışında A101 üzere şirketler de müracaat yaptı, müsaadeler alındı. Bu süreçte teknolojik altyapı kritik. BDDK sen altyapı çalışmalarını dokuz ay içinde yap, beni kontrole çağır diyor. Herkes kendine nazaran bir iş modeli ile geliyor. İnşaat şirketleri de var dokumacılık firmaları da. Ortadoğu’dan bir küme Türkiye’de dijital banka kurmak için geldi. Şu anda 10’a yakın müracaatın süreci devam ediyor” dedi.
BANKA MÜŞTERİSİ OLMAYANLAR HEDEFTE
Türkiye’de hala nüfusun yüzde 30’unun banka müşterisi olmadığına dikkat çeken Taşkaya, “Pazar büyük. Bilhassa mikrofinans tarafında büyük fırsatlar var. Şirketlerin birçoğu bu yüzde 30’dan hisse almak istiyor” biçiminde konuştu.
Araştırmaların 2030’a kadar bankacılık kesiminin bugüne kadar görülmemiş bir dijital ortama kavuşacağına işaret ettiğini söyleyen Mine Taşkaya, şu bilgileri verdi: “Yapay zeka finans kesiminin her kademesinde tesirli olacak. Bu nedenle herkes olabildiğince data toplamaya çalışıyor. Açık bankacılık geliyor. Bu alan büyüyeceği için yalnızca lisans almaya odaklananlar da var. Bunu bir yatırım olarak görüyorlar. Dijital banka lisansı alıp sonra satmak üzere plan yapıyorlar.”
HENÜZ FAALİYETE GEÇEN BANKA YOK
-dijital banka müsaadesi alan şirketlerden Colendi’nin işvereni Bülent Tekmen, 30 yılı aşkın müddettir ödeme sistemleri alanında faaliyet gösteren bir teşebbüsçü. Sanayi Mühendisi olan Tekmen, “İlk olarak ‘İninal Kart’ı elektronik para olarak kurduk. İlklerdendi şu anda 70’ten fazla şirket o alanda. Sonra sattık. Gerisinden yaptığımız işlerden biri de Setl isminde bir İngiliz şirketi satın almak oldu. Bütün merkez bankalarıyla çalışıyor. 10 yıllık maksat 100 milyon kullanıcıya ulaşmak” dedi. Dijital bankacılıkta Colendi ismiyle kuruluş müsaadesi aldıklarını, şu anda faaliyet müsaadesi için çalıştıklarını söyleyen Tekmen, şu bilgiyi verdi: “Hedefimiz Türkiye’nin bankacılıktaki gelişmiş kaslarını dünyaya göstermek. Bu çok özel bir alan. Oyuncu sayısı çok fakat kesinlikle konsolide olacak. Şimdi faaliyete geçen bir dijital banka yok. Gayemiz trilyon dolarlık kıymet yaratmak.”
KURULUŞ MÜSAADESİ ALAN FİRMALAR
– Hayat İştirak Bankası
– Kasa İştirak Bankası
– T.O.M. İştirak Bankası
– FUPS Bank k Ziraat Dinamik
– Colendi k Enpara