Borsada brüt takas nedir, ne manaya gelir?

Brüt takas, borsada muhakkak kriterlere nazaran seçilen senetlerin takas süreçlerine yönelik yapılan bir uygulamadır. Brüt takas bir çeşit önlem olarak da bilinir.

Brüt Takas Nedir?

Brüt takasın ne olduğu ve ne manaya geldiği merak edilerek sık sık araştırılan bir husustur. Brüt takas, SPK’nin belirlediği kriterlere bağlı olarak pay senetlerinin takas süreçleri manasına gelir. Yatırımcıları müdafaaya yönelik bir uygulama olan Brüt takas bir nevi önlem özelliği taşır. SPK uygun gördüğü durumlarda kimi pay senetlerini makul müddet ya da bilinmeyen müddet ile brüt takas uygulamasına eklenir. Bu uygulama farklı bir uygulama olduğundan birden fazla yatırımcı tarafından bilinmez ve bundan ötürü da internet üzerinden araştırılır. Brüt takas sürecinin ismi netleştirme sürecinin kaldırılması olarak da bilinen bir uygulamadır.

SPK tarafından brüt takasa alınan senetlerin alım ve satım süreçleri brüt takasa alınmayan pay senetlerine nazaran farklı olmaktadır. Brüt takasta olan pay senetlerinin alım ve satım buyrukları internet üzerinden kapatılır. Buyruk girişlerine sırf telefon aracılığı ile ya da şahsen yapılmasına müsaade verilir. Ayrıyeten brüt takasa alınmış olan pay senetleri için birebir gün içerisinde alım ve satım sürecinin yapılması da mümkün değildir. Brüt takasta olan pay senetlerini sadece nakit olarak almak mümkündür, kredi kartı ile rastgele bir süreç yapılması mümkün olmaz. Brüt takas süreci pay senetlerinin takası ile ilgili bir süreçtir.

Hisseyi ve Borsayı Nasıl Tesirler?

Brüt takası uygulamasının hisseyi ve de borsayı nasıl etkilediği yatırımcılar tarafından merak edilerek araştırılmaktadır. Brüt takas uygulamasına dahil edilen pay senetlerinin online süreçleri kapatılır ve bu sayede de spekülatif maksatlı alım satımların önüne geçilir. Bu süreç ile pay senetleri üzerindeki ani fiyat değişimlerinin önüne geçmek ve durumun da manipüle edilmesini engellemek mümkündür. Brüt takas payları sırf takas süreçlerini etkilemesine karşın bu payların alım satım ve hacimlerini de tesirler.

Brüt takasa dahil olan payların alım satımları kapalı olacağı için hacimleri ve talepleri düşer bu nedenle de fiyatları geriler. Brüt takas uygulamasından çıkarılan tüm pay senetlerinin fiyatlarından yüksek ölçüde artış olduğu gözlemlenir. Bu nedenle birtakım yatırımcılar bilhassa yatırım yapmak için brüt takastan çıkarılan pay senetlerini takip etmektedir. Brüt takasa dahil olan senetler yükselirken çıkarılan senetlerin fiyatları da düşer.

Brüt Takas Ne Vakit Hesaba Geçer?

Özellikle pay senetleri ile süreç yapan şahıslar doğal olarak paranın ne vakit hesaplarına geçeceğini merak etmektedir. Bunun için kimi kurallar ve durumlar vardır. Mevzuat yeterince alış buyruklarının olduğu pay senetleri, satış buyruklarının ise satış meblağları da borsada süreç gerçekleştikten sonra 2 iş günü içerisinde yatırım hesaplarına yapılır. Borsa üzerinde gerçekleşen Brüt takas süreçleri işlem yapıldıktan sonra iki iş günü içerisinde hesaplara yatmaktadır.

Yatırımcıların aldıkları ve sattıkları pay senetlerinin tümü iki gün boyunca yetkilendirilmiş merkezlerde bulunur. Takas günü T+2 süreci olarak görülür ve bu nedenle de takas gününden sonra +2 gün içerisinde takasın tamamlanması beklenir. Kelam konusu pay senedi ile ilgili yapılan tüm süreçlerin başarılı bir formda sonuçlanması en fazla 2 iş günü gerektirir. Bu nedenle yatırımcıların iki gün beklemesi gerekir.