BMGK uzlaştı İsrail reddetti! Tel Aviv ‘insani ara’ için zorlanabilir mi?

İsrail Gazze’ye taarruzlarını aralıksız sürdürürken Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu (BMGK) akınların aralıklarla durdurulması için karar aldı. Konsey’de 12 evet, 3 çekimser oyla kabul edilen kararla “genişletilmiş insani duraklamalar, sınırsız yardım dağıtımı, tıbbi tahliyeler ve Gazze’de tutulan esirlerin hür bırakılması” davetinde bulunuldu. Lakin İsrail, Hamas’ın rehineleri özgür bırakmamasını münasebet göstererek kararı reddetti. Pekala bundan sonra ne olacak?

İKİNCİ DAVET GEREKİYOR

Konu, BMGK muahedesinin 41 ve 42’inci hususlarında düzenleniyor. Buna nazaran kararlarını yürütmek için silahlı kuvvet kullanımını içermeyen ne üzere tedbirler alınması gerektiğini kararlaştırabilir ve Birleşmiş Milletler üyelerini bu tedbirleri uygulamaya çağırabilir. Bu tedbirler, ekonomik alakaların ve demiryolu, deniz, hava, posta, telgraf, radyo ve öbür bağlantı ve ulaştırma araçlarının tümüyle ya da bir kısmıyla kesintiye uğratılmasını, diplomatik bağlantıların kesilmesini içerebilir. Muahede bu tedbirlerin yetersiz kalması durumunda BMGK’nın milletlerarası barış ve güvenliğin korunması ya da yine kurulması için hava, deniz ya da kara kuvvetleri aracılığıyla gerekli saydığı her türlü teşebbüste bulunmasını da düzenliyor.

ABD VETO EDEBİLİR

Ancak tüm bu yaptırım kararlarının alınması için BMGK’nın Daimi Üyelerinin oybirliğiyle karar alması gerekiyor. Hürriyet’in sorularını yanıtlayan Emekli Büyükelçi Hasan Göğüş, ABD’nin veto ihtimalini hatırlattı: “BMGK kararlarına uymak mecburi lakin ayrıyeten bir tedbir gerekiyorsa yeniden oy birliğiyle karar alması gerek. Ekonomik abluka, askeri güç kullanma üzere yaptırımlar olabilir lakin bunların olması için Güvenlik Konseyi’nin karar alması gerek. Fakat İsrail ABD’ye güveniyor. Bu türlü bir kararı ABD veto eder.”

Bilgi notu: Daha evvel de Doğu Kudüs başta olmak üzere Filistin topraklarının işgali ile ilgili birçok kararı yok sayan İsrail idaresi, yakın geçmişte 2004, 2009 ve 2016 yıllarında BMGK kararlarını reddetmişti.