Atina’dan Libya siyasetinde U dönüşü

Yunanistan, Türkiye ile 27 Kasım 2019’da deniz yetki hudutlarının belirlenmesine ait mutabakat muhtırası imzalayarak Doğu Akdeniz’deki hayallerini suya düşürdüğü için 4 yıldır her türlü ilgiyi kestiği Libya ile yakınlaşma yolları arıyor. Bu çerçevede Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgo Yerapetritis, Libyalı mevkidaşı Necla Manguş’u telefonla arayarak birinci defa görüştü.

BÜYÜKELÇİ ATANIYOR

Yunan dışişleri kaynaklarına nazaran Yerapetritis görüşmede, Atina-Trablus alakalarına tekrar ivme kazandırılması ve kapalı olan irtibat kanallarının tekrar açılması gerektiğini belirtti. Ayrıyeten Yunanistan’ın Trablus’a uzun yıllar sonra tekrar BÜYÜKELÇİ atayacağını duyurdu. İki bakan ayrıyeten, eylül ayında ABD’nin New York kentinde yapılacak Birleşmiş Milletler (BM) Genel Heyeti çalışmaları sırasında bir ortaya gelmeyi kararlaştırdı.

NEDEN ÇARK ETTİ

Atina’daki diplomatik çevrelere nazaran, Yunan hükümetinin Libya siyasetini değiştirmek zorunda kalmasının esas nedenleri şunlar:

* Atina, Libya’da başrol oyuncusunun BM tarafından tanınan Trablus merkezli Ulusal Birlik Hükümeti (UMH) olduğunu kabullenmek zorunda kaldı.

* Türkiye-Libya mutabakat muhtırasını “geçersiz ve yok hükmünde” sayan Atina, UMH’nin milletlerarası muahedeler imzalama yetkisi bulunmadığı savının pratikte prestij görmediğini anladı. Bunda, Avrupa Birliği üyesi İtalya’nın başbakanı Giorgia Meloni’nin, geçen ocak ayında Trablus’a giderek, 8 milyar Euro’luk doğalgaz muahedesinin yanı sıra yasadışı göçe karşı işbirliği muahedesi imzalaması değerli rol oynadı.

* Türkiye’nin Libya’da ilgili tüm taraflarla temasını sürdürürken tıpkı anda Mısır, İsrail, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri üzere ülkelerle münasebetlerinde yeni bir periyot başlatması, Atina’yı Libya siyasetini gözden geçirmek zorunda bıraktı.

NELER OLMUŞTU

Atina-Trablus bağlantıları, Türkiye ve Libya ortasında imzalanan mutabakat muhtırasının sonraki günü bozulmuştu. Atina, muahede sonrası periyodun Libya’nın Atina Büyükelçisi ve hala Libya Başkanlık Kurulu Lideri Muhammed Menfi’yi istenmeyen adam ilan ederek, 72 saat içinde sınırdışı etmişti. Sürecin devamında Yunanistan, Libya’nın doğusundaki silahlı güçlerin önderi Halife Hafter’e açık takviye vermiş ve Hafter’in desteklediği Tobruk merkezli Libya Temsilciler Meclisi ile sıkı münasebetler kurmuştu.