Annemin bana armağanı: Olağan bir çocukluk

◊ Audrey Hepburn’ün ortamızdan ayrılmasının üzerinden 30 yıl geçti, lakin o kadar vakte karşın tesiri hala sürüyor. Annenizi bu kadar özel kılan neydi sizce?

– Audrey Hepburn’ün mirası, hoş bir piramit üzere üç ana taraftan oluşuyor. Birincisi, elbette aktris olarak bıraktığı miras. Yaptığı işi çok ciddiye alıyordu lakin kendini o kadar ciddiye almıyordu. Elizabeth Taylor’ın Hollywood’un “Kleopatra”larında olduğu bir dünyada, annem küçük siyah elbisesiyle dünyaya açıldı. Beşerler onu kendilerinden biri olarak gördü. İkincisi, tarz ve zarafet mirası. Hiçbir vakit moda düşkünü olmadı. Şimdiki gençler, büyük moda makinelerine karşı isyan ediyor. Kullanılmış giysiler alıyor, kıyafetleri tekrar değerlendiriyorlar. Audrey Hepburn yıllar evvel aslında tam da bunu yapıyordu. Üçüncüsü ve en değerlisi, sahip olmayan beşerler olduğunu fark etmenin lütfu. O kadar çok şeye sahip olduğunu hissetti ki, şükredecek çok şeyi vardı. Ömrünün sonunda UNICEF elçisi olarak geçirdiği 5 yıl, bence bu mirasın üçüncü ayağı. Bu, modayı takip etmemesine karşın, şık olma, kapsayıcı olma, iştirakçi olma, yardım etmeye çalışma, çocuklar için geleceğimizi değiştirmeye çalışma modasını başlattı…

◊ Audrey Hepburn’ün klasik sinemalarından “Roma Tatili”nin 70’inci yıldönümü. Annenizle bu sinema hakkında hiç konuştunuz mu?

– Burada sineması yazanlardan bahsetmeliyim, zira onların sayesinde bu sinema vaktin testinden sağ çıktı. Demek istediğim, Greg (başrol oyuncularından Gregory Peck) mükemmeldi, annem de çok yeterliydi lakin senaryo fevkaladeydi. O vakitler bir sihirle, bir parıltıyla yazılıyordu sinemaların birden fazla. İnsanların yağmurlu bir pazar akşamında yeni sinemaları izlemektense “Roma Tatili”ni tercih etmelerinin nedeni bu. Annemin Roma ile alakası çok karmaşıktı. Oraya ailesiyle birlikte gitmeye başladı. 30’lu yıllarda Fregenae’deki kıyıya masraflardı. Doğal o vakitler ailem, o anın ideolojisini desteklemekle meşguldü. O günlerde çok fazla seçeneğiniz yoktu. Savaş başlayınca ve o ideolojinin gerçek uygulamalarını fark ettiklerinde her şey karmaşık hale geldi. Fakat annem bu karmaşıklığa karşın Roma’ya geri döndü ve bu inanılmaz sineması çekerek bir nevi mesleğini başlattı. Bence Roma’da kendini her vakit evindeymiş üzere hissetti. Oradayken merkeze gitmeyi ya da alışverişe çıkmayı severdi. Bunu İsviçre’de de daima yapıyordu fakat Roma’da dünyanın öteki hiçbir yerinde bulamayacağınız yumuşak ve mükemmel bir şey var. “Roma Tatili”ni bugün hâlâ izleyebiliyor ve hayal kurabiliyoruz.

◊ Audrey Hepburn o sinemada prenses rolündeydi. Sizce bugünün dünyasında prenses ya da kraliçe imajı hakkında ne düşünürdü?

– Sana ne düşündüğümü söylersem, bundan hoşlanmazsın… Zira benim için tüm dünya o kadar kokuşmuş ki, ondan uzaklaşacağım. Lakin sana ailemden bahsedeceğim. Annem de babam da asildi. Annem bir barones olabilirdi, zira büyükannem öyleydi ve babam İspanyol tarafında bir konttu. İkisi de bunu bırakmaya karar verdi. Ailemizdeki asaletin sonu buydu. Farklı bir formda, annem Kensington Sarayı’na birinci gittiğinde Prenses Anne, Kraliçe Elizabeth’e yanlışsız eğildi ve “O bizden biri” dedi. Lakin bu onun varsayımıydı. Annem bütün bunlardan etkilenmemişti. Herkese hürmet ve nezaketle davranırdı. UNICEF için yaptığı çalışmalar sırasında, ideolojinin ne olduğunun çok farkındaydı. İdeolojinin bir bütün olarak insanlığa yaptığı çok kıymetlidir. İster siyasi, ister dini, rastgele bir ideoloji… Ve 62 yaşında burada oturup size bunların hiçbiri olmadan büyüdüğümü, pak olduğumu ve çocuklarımın da rastgele bir ideoloji olmadan büyüdüklerini söylüyorum. Bu gezegen için tek bir şey diliyorum. Yaşadığımız problemlerin araç, yetenek yahut yetenek eksikliğinden değil, irade eksikliğinden kaynaklandığını düşünüyorum.

◊ Tüm dünya tarafından tanınan iki yıldız ismin çocuğusunuz. Bu durum, mesleğinize başlamaya karar verdiğiniz periyotta sizi zorladı mı?

– Roma’ya taşındığım birinci birkaç hafta kolay olmadı. Lakin sonra herkes üzere olağan bir çocuk olduğumu anladılar. Uzun boyluydum ve beni futbol grubunda kaleci yaptılar. Annem bana mükemmel bir ikram verdi; olağan bir çocukluk. Bana “Hollywood ebeveynliği” yapmadı. Tahminen de babam yapmak istediği her şeyi yapamadığı için daha çok acı çekiyorlardı. Son derece zeki, eğitimli ancak bir şeyler yapmak isteyen biraz nevrotik bir adamdı. Birebir vakitte neyi nasıl isteyeceğini de bilmiyordu. Bence aslı sorun buydu, zira o harikulâde bir yapımcıydı.

◊ Audrey Hepburn’ün savaş devrinde başka düştüğü, uzun yıllar sonra tekrar bulduğu babasıyla ilgisinin umduğu üzere olmadığını, bu durumun erkeklerle bağlantılarını de etkilediğini söylemişsiniz. Bu mevzuyu biraz açar mısınız?

– Annem Viktorya devri geçmişinden geldiği için, ne tökezledi ne de üzüldü. Bana anlattığına nazaran babası savaşa katıldıktan sonra onu Kızılhaç aracılığıyla bulmuş. Dublin’e gidip onu anons ettirmiş. Uzun yıllar süren yokluğunun akabinde anneme sarılmak için ayağa bile kalkmamış. Annem o anda, onun duygusal açıdan sakat olduğunu anlamış. Bunun kendisini çok incittiğini, hiç unutmayacağını söylemişti fakat yeniden de bunu ona karşı kullanmadı. Babasını olduğu üzere kabul etti. Hayatının sonuna kadar onu maddi olarak destekledi. 50 yıl ayakta kalan olağanüstü çiftleri izlerseniz, hâlâ birbirlerine inanılmaz bir ışıltıyla baktıklarını görürsünüz. Ne olursa olsun; savaş, kıtlık, kanser, hastalık, bir çocuğun kaybı, her şeye karşın o olağanüstü sihir hâlâ oradadır. Sanırım annemin babamla bağında umduğu da buydu ve bunu kısmen babamdan aldı. Çok fakat çok memnundular.

NATALIE PORTMAN’I ANNEM GİBİ SİYAH ELBİSEYLE ÇEKİP KAPAK YAPTILAR

◊ Hollywood’daki kimi oyuncular için kullanılan “Yeni Audrey Hepburn” tabirini duyunca ne hissediyorsunuz? Aklınızdan neler geçiyor?

– Natalie Portman küçük bir kızken, Audrey Hepburn Çocuk Fonu’nun çocuk heyetindeydi. Onunla o vakitten beri arkadaşız. Yanlış hatırlamıyorsam onu tıpkı anneminki üzere siyah bir elbiseyle çekip fotoğrafını Harper’s mecmuasının kapağına koymuşlardı. Bence bu haksızlık, zira herkes eşsiz ve kendine nazaran hoş. Öbür bir Audrey Hepburn olacağını düşünmüyorum, onu bu kadar özel kılan da bu.

◊ Audrey Hepburn’ün hafızalarda çok canlı kalan, onu moda ikonu olarak andığımız bir imajı var. O fotoğrafın bilhassa Tiffany’s markası tarafından reklam emelli olarak kullanıldığını görüyorum…

– Gerçek. Tiffany’s ile LVMH kümesi markayı satın almadan evvel başlayan uzun vadeli bir ilgimiz var. Birebir kopyaları olmasa da annemin kullandığı eserlerin benzerilerini imal ediyorlar.

ÖDÜLLER ONU ETKİLEMEDİ

◊ Audrey Hepburn, Oscar’dan Altın Küre’ye sayısız mükafata sahipti. Mükafatlar onun için ne manaya gelirdi? Muvaffakiyetleri onu nasıl şekillendirdi sizce?

– Oscar alması çok büyük bir sürpriz ve büyük bir onurdu. Altın Küre’yle de gurur duyduğunu biliyorum. Tüm mükafatları hala duruyor. İsviçre’deki konutta televizyonlu bir oyun odası vardı. Küçük, siyah beyaz bir televizyon ve etrafında raflar vardı. Tüm mükafatlar en üstteydi. Benim de tahta oyuncaklarımdan oluşan bir koleksiyonum vardı. O mükafatlar kitaplarla, oyuncaklarla ve birbirine uyan Rus bebekleriyle bir ortadaydı. Mükafatlar için çok müteşekkir olduğunu düşünüyorum. Fakat neyse ki, onu sahiden şekillendirmedi ya da etkilemedi. Bence onu Audrey Hepburn yapan, kendine yaptığı yatırımdı. O bir karakter oyuncusu değildi. Role gitmek yerine rolü kendisine getirirdi. Yani rolü, senaryoyu ve her şeyi kendisiyle bağdaştıran son yıldız kuşağının bir kesimiydi. Çok lakin çok alçakgönüllüydü. Akademi Mükafatı alması, meslektaşlarının onun yeterli bir şey yaptığını gördüğü manasına gelir. Altın Küre de ona çok şey söz ediyordu, zira bu basındaki profesyonellerin aslında onun özel bir uğraş sarf ettiğini fark ettikleri manasına geliyordu.

O BİZDEN BİRİ

◊ Audrey Hepburn, tesiri geçmişten günümüze ulaşan ender isimlerden biri. Hâlâ bu kadar sevilmesiyle ilgili teoriniz nedir? Sinemalarını hiç izlememiş yeni jenerasyonlar bile onu tanıyor…

– Biliyorum. Gençlerin odasındaki dolapların kapağında James Dean’in yerini aldı. Ergenler, onun kim olduğuna dair daima değişen bir görüşe sahip. Eski jenerasyonlar ise onun kıssasını biliyor. Bence çocukların, ergenlerin duyduğu hisler içgüdüseldir. Bir şeyin gerçek ya da uydurma olduğunu hissederler. Pek çok düzmecenin olduğu bir dünyada onu dinliyorlar, izliyorlar ve onda dürüst bir şeyler hissediyorlar. Yaşlı beşerler da ona sahip çıkıyor. O bizden biri…