ABD Yüksek Mahkemesi Halkbank’a bir baht daha verdi

Yüksek Mahkeme, Halkbank’ın İran’ın Amerikan ekonomik yaptırımlarından kurtulmasına yardım ettiği teziyle yargılandığı davada, Yabancı Dokunulmazlık Yasası’nın Halkbank’a yargı muafiyeti tanımadığına hükmetti. Halkbank, ABD maddelerine nazaran yabancı bir devlet kurumu olan bankanın ABD’de yargılanamayacağını savunuyordu. Mahkeme bu iddiayı reddetti. Lakin içtihat hukuku bakımından yargı muafiyeti tanınıp tanınmadığı açısından eksik inceleme yapıldığına hükmeden Yüksek Mahkeme, New York 2’nci Bölge Temyiz Mahkemesi’den davanın New York Federal Mahkemesi’nde devam etmesi istikametindeki evvelki kararını gözden geçirmesini istedi.

TEMYİZ MAHKEMESİ BAKACAK

Yargıç Brett Kavanaugh’nın kaleme aldığı karar metnine nazaran yargıçlar, 2’nci Bölge Temyiz Mahkemesi’nin kovuşturmanın New York Federal Mahkemesi’nde devam etmesine müsaade veren kararını bozmuş oldu. Yargıçlar, 2’nci Temyiz Mahkemesi’ne Halkbank’ın yabancı dokunulmazlık yasası gereği genel hukuk davasında yargılanamayacağı itirazını tekrar gözden geçirme talimatı verdiler. Karara nazaran Temyiz Mahkemesi artık ‘Yabancı Dokunulmazlık Yasası’nı dikkate almadan sürecin nasıl işleyeceğine dair bir karar alacak.

Halkbank 2019 yılında New York’ta hazırlanan iddianameyle ABD’nin İran yaptırımlarını ihlal etmekle suçlanmıştı. Çoğunluk payı Türk devletine ilişkin olan Halkbank, genel federal ceza yargılaması yasası gereği, Halkbank üzere yabancı devletlerin kurumlarının kovuşturmalarını kapsamadığı için iddianamenin reddedilmesi gerektiğini öne sürüyor. Halkbank alternatif olarak, 1976 tarihli Yabancı Devlet Dokunulmazlıkları Yasası’nın yabancı devletlerin araçlarına ABD mahkemelerinde cezai kovuşturmaya karşı mutlak dokunulmazlık sağladığını savunuyor.

OLUMLU BİR KARAR

Ancak Yüksek Mahkeme, Halkbank’ın bu argümanlarını reddederek, New York’taki Federal Bölge Mahkemesinin Halkbank’ın kovuşturulması konusunda yargı yetkisine sahip olduğunu, ayrıyeten Yabancı Ülke Dokunulmazlıklar Yasası’nın cezai kovuşturmaya karşı muhafaza sağlamadığını kaydetti. Yüksek Mahkeme’nin bu kararı sonrası Halkbank tarafından ileri sürülen dokunulmazlık itirazı kabul görmezken, 2. Bölge Temyiz Mahkemesi’nden genel hukuk bakımından daha detaylı inceleme yapılması ve kararın yine gözden geçirilmesi talebi, davayı takip eden hukukçular tarafından Halkbank’a savunma için daha geniş vakit sağlayacağı için olumlu bir karar olarak nitelendirildi.